Een geregelde menstruatiecyclus – of beter gezegd ovulatiecyclus – is een voorwaarde als je zwanger wilt worden. Die is niet zo vanzelfsprekend als het lijkt. Ongeveer 1 op de 15 vrouwen wereldwijd heeft het PolyCysteus Ovarium Syndroom (PCOS). PCOS is daarmee één van de meest voorkomende aandoeningen bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Daarom is september PCOS Awareness Month.

Zoals de term ‘syndroom’ al aangeeft, gaat het bij PCOS om een verzameling hormonale aandoeningen die als gemene deler hebben dat de eierstokken niet goed functioneren. Doordat de waarden van verschillende hormonen in het lichaam zijn verhoogd of juist verlaagd raakt het normale rijpingsproces van de eiblaasjes verstoord, waardoor zich meerdere (poly) eiblaasjes (cystes) in de eierstokken ophopen. Gevolg daarvan is dat de eisprong onregelmatig is of zelfs helemaal uitblijft, waardoor je onregelmatig of helemaal niet meer menstrueert of juist last hebt van hevig menstrueel bloedverlies.

Zwanger worden

De korte termijn gevolgen van PCOS zullen duidelijk zijn: een onregelmatige of uitblijvende eisprong betekent onverbiddelijk een verminderde kans op zwangerschap. Veel vrouwen ontdekken pas dat er iets mis is als ze stoppen met de anticonceptiepil omdat ze zwanger willen worden. Bij jonge meiden is een afwijkende (mannelijke) beharing en/of acne reden voor doorverwijzing via de huisarts naar de gynaecoloog. Een kleinere groep doorverwijzingen komt via de dermatoloog. In circa 20 procent van alle doorverwijzingen op verdenking van PCOS, blijkt er iets anders aan de hand, bijvoorbeeld amenorroe door topsport of anorexia, of (in de meeste gevallen) een vervroegde overgang.

Leefstijlregels

Hoe PCOS precies ontstaat, is nog niet helemaal duidelijk. Genen ofwel ‘aanleg’ lijken een rol te spelen: in sommige families komt dit syndroom vaker voor. Ook lijkt PCOS vaker voor te komen in combinatie met insulineresistentie en obesitas of overgewicht. Nu zijn veel Nederlanders te zwaar, maar bij vrouwen met PCOS is dit vaker dan gemiddeld.

Leefstijlregels zijn de eerste stap in de behandeling. Als er sprake is van een zwangerschapswens is afvallen sowieso het devies. Een gewichtsafname van minimaal 5 procent vergroot de kans op een zwangerschap bij vrouwen met PCOS, blijkt uit onderzoek van Erasmus MC. Is er geen zwangerschapswens dan wordt vaak aangeraden de anticonceptiepil of andere medicatie te slikken of een hormoonspiraal te nemen omdat het baarmoederslijmvlies dan tot rust kan komen.

PCOS komt voor bij 5 tot 10 procent van de vrouwen. Dit betekent dat alleen al in Nederland waarschijnlijk tussen de 425.000 en 850.000 vrouwen last hebben (of hebben gehad) van PCOS. Toch is over het ontstaan van PCOS – en de juiste behandelmethoden – nog veel onbekend. Om daar verandering in te brengen is september uitgeroepen tot PCOS Awareness Month.

Meer weten? Kijk voor informatie op: stichtingpcos.nl. Daar lees je ook meer over wetenschappelijk onderzoek dat momenteel wordt gedaan en op welke manier je daarin zou kunnen participeren.

Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.

Foto: Shutterstock.

Lees ook:
Wanneer is veel teveel?
Heb ik soms een stollingsziekte?
Tijdens menstruatie vaker hartklachten
Willen dat je ongesteld wordt