We zijn er vies van of zelfs ronduit bang voor. Jammer, want menstruatiebloed blijkt het nieuwe goud als je onderzoek doet. We zetten de laatste inzichten op een rij. Wat kun je er nog meer mee doen behalve je ondergoed verpesten?
1. Het absorptievermogen van menstruatieproducten testen
Open deur denk je misschien. Helaas. Het absorptievermogen van menstruatieproducten wordt sinds jaar en dag met een zoutoplossing op basis van water (saline) of zelfs met gewoon water getest – al dan niet blauw gekleurd. Dat kan gekleurde resultaten geven. Menstruatiebloed heeft namelijk een totaal andere consistentie dan saline of water. Het is zelfs minder vloeibaar dan ‘gewoon’ bloed – dat spul dat door je aderen stroomt. Daarbij kan het flinke stolsels bevatten. Om meteen nog een minpuntje van deze testmethode te benoemen: de flow kan nogal verschillen tijdens je menstruatie. Sta maar eens op na een tijdje zitten. Bij absorberende producten – je weet wel (wasbaar) maandverband, menstruatieondergoed en tampons – is de snelheid waarmee vocht wordt geabsorbeerd dus ook van belang. Maar we dwalen af.
In de Amerikaanse studie van Oregon Health & Science University, gepubliceerd in vakblad BMJ, werden voor het eerst 21 menstruatieproducten getest met behulp van echte rode bloedcellen. Dat is nog altijd geen menstruatiebloed, maar komt alvast beter in de buurt. Bij maandverband, tampons en menstruatiecups kwam het absorptievermogen min of meer overeen met wat op de verpakking stond aangegeven. Een menstruatiedisk – een platte menstruatiecup die wat weg heeft van een ouderwets pessarium – bleek de grootste flow aan te kunnen (80 ml). Het geteste menstruatieondergoed scoorde minder dan beloofd.
De studie werd overigens gedaan omdat voor het stellen van de diagnose hevig menstrueel bloedverlies (HMB) gebruik wordt gemaakt van scorekaarten die uitgaan van traditionele menstruatieproducten, zoals maandverband en tampons. Gekeken werd hoe de capaciteit daarvan zich verhoudt tot producten als menstruatiecups en menstruatieondergoed. Dat er nu eens echte bloedcellen werden gebruikt, haalde de wereldpers.
We verspillen nogal wat van het nieuwe goud….
Gezond bloed is een kostbaar goedje. Je kunt er levens mee redden en medicijnen mee ontwikkelen. Vandaar dat bloeddonoren – mensen die bloed doneren dus – zo belangrijk zijn (aanmelden kan hier). Menstruatiebloed – niet helemaal hetzelfde spul – wordt ondertussen in grote hoeveelheden door de wc gespoeld of in de prullenbak gegooid. Daarvan verspillen we dus nogal wat. Reken maar uit. Gemiddeld verlies je zo’n 5 eetlepels menstruatiebloed per cyclus. Uitgaand van 15 ml per lepel betekent dit zo’n 75 ml per menstruatie. Per jaar is dit dus 13 x 75 ml is 975 ml ofwel 0,975 liter. Per vrouwenleven is het zo’n 39 liter.
De aardbol telt ruim 2 miljard vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Het aantal vrouwen op deze planeet dat op dit moment maandelijks menstrueert (sommigen zijn zwanger, geven borstvoeding of leggen hun cyclus plat met behulp van de anticonceptiepil of een spiraal met hormoonafgifte) wordt op 1,2 miljard geschat. Samen produceren zij ongeveer 1 miljard liter menstruatiebloed per jaar.
Een miljard liter menstruatiebloed. Dat komt neer op een zwembad van formaat: 1000 meter lang x 100 meter breed x 10 meter diep. Daar kun je prima het absorptievermogen van menstruatieproducten mee testen. Maar je kunt er meer moois mee doen. Al heeft het lang geduurd voor het kwartje viel. Research van Stanford University uit 2023 naar de zoekterm ‘menstruatiebloed’ in database PubMed leverde één publicatie op tussen 1941 en 1950 en slechts 400 publicaties in daaropvolgende decennia. In dezelfde periode werden 10.000 onderzoeken over erectiestoornissen gepubliceerd.
2. Wetenschappelijk onderzoek doen en levens redden
Gemiste kans. Het heeft er namelijk alle schijn van dat menstruatiebloed een fantastische diagnostische tool kan zijn. Daarbij is het in overvloed aanwezig en je kunt het vrij eenvoudig verzamelen met behulp van een menstruatiecup of speciaal maandverband. Je hoeft er niet eens een injectienaald voor in iemands aderen te steken of puncties te nemen.
Menstruatiebloed bevat kostbare informatie over de vrouwelijke voortplantingsorganen en het afweersysteem. Dat kan helpen om inzicht te krijgen in mogelijke oorzaken van bijvoorbeeld miskramen – specifieker: de rol van de zogenaamde NK-afweercellen of bijvoorbeeld de werking van het endometriosedieet. Endometriose is namelijk ook een aandoening waarbij het afweersysteem een belangrijke rol speelt. Twee zaken waarnaar momenteel onderzoek door Radboudumc wordt gedaan.
Internationaal zijn nog veel meer onderzoeken gaande naar de diagnostische mogelijkheden met menstruatiebloed, bijvoorbeeld bij de vroege opsporing van endometriose, baarmoederhalskanker (detectie van het humaan papillomavirus) of diabetes. Menstruatiebloed zou in de toekomst zelfs levens kunnen redden. Je kunt er namelijk stamcellen uit winnen. Dit zijn lichaamscellen die nog moeten uitgroeien tot specifieke weefsels en die daardoor inzetbaar zijn voor de behandeling van ziektes en aandoeningen. Zoals stamcellen uit beenmerg worden ingezet voor de behandeling van lymfeklierkanker en leukemie.
Iets meer respect voor de menstruatiecyclus blijkt opnieuw iets waarmee de hele mensheid zijn/haar/hen voordeel kan doen. Period!
PS Menstruatiebloed leent zich ook voor allerlei huis-tuin-en keukendingen. En behalve de wetenschap heeft ook het bedrijfsleven de onverwachte kwaliteiten van je flow ontdekt. Maar dat lees je hier.
Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.
Beeld: IStock (tenzij anders vermeld).
Lees ook:
Podcastselectie
Playlist
Boekenoverzicht
Filmwijzer
Puberboekenoverzicht
