Gaat de cyclus van vrouwen die samenleven nu wel of niet synchroon lopen door de invloed van feromonen? Het klinkt zo gezellig. Maar het lijkt erop dat het legendarische McClintock-effect toeval is.

Psycholoog Martha McClintock van de University of Chicago beschreef het fenomeen in 1971 voor het eerst. Vrouwen die samenleven – of het nu in een klooster, in een gevangenis of in een studentenhuis is – gaan op den duur synchroon menstrueren. Voor het onderzoek werden 135 studentes gevraagd een half jaar lang de begindag van hun menstruatie te noteren.

Wat bleek: bij de studentes die intensief contact hadden ging die begindag meer en meer gelijk lopen. Volgens de onderzoekers kwam dat door feromonen (geurloze signaalstoffen in zweet en bloed). Daarmee zouden de studentes het tijdstip van hun eisprong beïnvloeden. Als bewijs werden de bevindingen uit een geurexperiment aangevoerd. Een aantal vrouwen kreeg geregeld zweet van een andere vrouw op de bovenlip. Na verloop van tijd verschoof hun cyclus in de richting van de ‘zweetdonor’.

Latere onderzoeken naar het verschijnsel – dat nog altijd bekend staat als het McClintock-effect – leverden wisselende resultaten op. Dan werd het weer wel en dan weer niet vastgesteld. In 1993 werd het fenomeen onderzocht bij 29 samenwonende lesbische stellen. Hieruit bleek dat er in dit geval geen sprake was van synchrone menstruatie. Ook bij een studie onder Dogon vrouwen in Mali (West-Afrika) werd het McClintock-effect niet vastgesteld.

 Wiskundig gezien is het onmogelijk dat de cycli van vrouwen gelijk gaan lopen

Onderzoek uit 2006 van de Amerikaanse psycholoog Jeff Schank, verbonden aan de University of California en de Chinese Zhengwei Yang van het North Sichuan Medical College, haalde de bevindingen van McClintock uiteindelijk definitief onderuit. Zij volgden een jaar lang 186 Chinese vrouwen en ontdekten geen enkel bewijs voor synchroon menstrueren. Sterker: in onder meer het onderzoek van McClintock ontdekten ze methodologische fouten. Zij wist bijvoorbeeld welke vrouwen zweet op hun bovenlip kregen, want dat zweet was van haar zelf. Volgens Schank is het wiskundig gezien onmogelijk dat de cycli van vrouwen gelijk gaan lopen. De cyclus van een vrouw heeft namelijk steeds een andere lengte en die variatie kent nauwelijks wetmatigheden. Puur toeval dus, zo luidde zijn finale oordeel.

Ook recent onderzoek onder 720 gebruikers van menstruatie-app Clue – in samenwerking met Alexandra Alvergne van de University of Oxford – wijst erop dat synchroon menstrueren een mythe is. Die kleinschalige studie wees zelfs in tegengestelde richting. De cycli van vrouwen die samenleven of elkaar veelvuldig zien, gaan juist uit de pas lopen.

Meer menstruatiemythes?
Als je ongesteld bent kun je geen mayonaise maken
Als je ongesteld in zee zwemt ben je voer voor de haaien 
Als je op vakantie gaat ben je altijd ongesteld

Lees ook:
Je cyclus beïnvloedt… schoolprestaties
Je cyclus beïnvloedt …creativiteit
Je cyclus beïnvloedt …shopgedrag
Je cyclus beïnvloedt … strijdlust
Dus daarom doet het pijn

Foto: Shutterstock.

Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.