De bloedrode cover van het boek en de titel ‘Houd je portemonneetje gesloten’ spreken alvast tot de verbeelding. Ook het binnenwerk intrigeert. De Rotterdamse fotograaf Charlotte Luijendijk (22) liet zich voor haar afstudeerproject aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam namelijk inspireren door de duizenden eufemismen die wereldwijd voor het woord ‘menstruatie’ bestaan. Dat leverde ijzersterke beelden op.

Ze koos haar onderwerp niet zomaar. ‘Houd je portemonneetje gesloten’ was een uitdrukking bij mij thuis. Pas op met seks betekent het eigenlijk. Een waarschuwing die sterker geldt voor meisjes dan voor jongens. Met mijn afstudeerwerk wil ik een bijdrage leveren aan de sociale gelijkheid van mannen en vrouwen. Vrouwelijke kenmerken worden in onze maatschappij als minder waardevol beschouwd. Eén van die kenmerken is menstruatie. Er is misschien niets vrouwelijkers dan dat.’

Voor Luijendijk heeft het onderwerp een dubbele lading. Toen haar eigen menstruatie vorig jaar plotsklaps stopte, kreeg ze met moeite een doorverwijzing naar de gynaecoloog. ‘Na meerdere onderzoeken, met soms tegenstrijdige uitkomsten, werd uiteindelijk de diagnose PolyCysteus Ovarium Syndroom gesteld. Over hoe PCOS ontstaat, is nog maar weinig bekend. Ik kreeg een folder mee en een doosje pillen. Als ik een kinderwens heb, kan ik terugkomen en wordt een behandeling gestart.’

‘Over menstruatie spreken wordt niet gewaardeerd, laat staan dat je het laat zien. Met ‘Houd je portemonneetje gesloten’ hoop ik bij te dragen aan het einde van die zwijgzaamheid, zodat de discriminatie die met menstruatie samenhangt stopt.’ Uitgangspunt voor het fotoproject zijn de duizenden eufemismen die wereldwijd voor menstruatie bestaan. ‘Het ultieme bewijs dat menstruatie een taboeonderwerp is. Zoveel synoniemen zijn er niet voor het woord ‘stoel’.’

Of ze persoonlijke favorieten heeft? ‘Blowjob season – al ben ik het er niet mee eens dat je geen seks kunt hebben als je ongesteld bent –  my pussy cat has a nose bleed, too much sauce on the fish taco en your vagina is emo. ’Twaalf eufemismen zijn uiteindelijk in het boek beland. Foto ‘In the red tent’ vindt Luijendijk persoonlijk het sterkst. ‘Vanwege de dubbele lading. De foto symboliseert de afzondering van menstruerende vrouwen. In Nepal is dit nog altijd aan de orde van de dag.’

‘Los van de ongemakken die menstruatie met zich meebrengt, heeft het feit dat we ons ervoor schamen ertoe geleid dat fabrikanten kunnen volstaan met onvolledige informatie over de samenstelling van producten. Maandverband en tampons kunnen daardoor stoffen bevatten die gevaarlijk voor ons kunnen zijn, zoals chloor, lijm, pesticiden en kleurstoffen. Naar het verband tussen dit soort stoffen en allerlei gynaecologische aandoeningen – en naar gynaecologische aandoeningen in het algemeen – wordt veel te weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan.’

Nog een kwestie: ‘In derde wereldlanden worden menstruerende meiden en vrouwen afgezonderd tijdens hun menstruatie of kunnen ze niet naar school of naar hun werk wegens gebrek aan sanitaire voorzieningen. Dat ontneemt meisjes en vrouwen letterlijk de kans om in die periode deel te nemen aan het gewone leven.’

Menstrual Hygiene Day in Utrecht

Tijdens Menstrual Hygiene Day – elk jaar op 28 mei – wordt wereldwijd aandacht gevraagd voor dit probleem. Dit jaar is er voor het eerst ook een bijeenkomst in Nederland. ‘Tijdens dit event in Utrecht worden foto’s uit mijn serie geëxposeerd. De bedoeling is dat dan ook mijn boek en ansichtkaarten uit de serie te koop zijn. De opbrengst gaat naar Simavi, een stichting die investeert in schoon water, goede hygiëne en voorlichting en veilige kraamzorg. Menstruele hygiëne is een belangrijk onderdeel van het programma.’

Sponsors gezocht!
‘Houd je portemonneetje gesloten’ van de Rotterdamse fotograaf Charlotte Luijendijk is er helaas alleen nog als dummy. Om de eerste druk te kunnen financieren worden nog sponsors gezocht. Dus wil je een sympathiek én artistiek doel vleugels geven… charlotteluijendijk.com

Meer? Kijk in de categorie kunst?

Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.