Het wél over je menstruatieproblemen hebben op het werk is uiteindelijk voor iedereen beter. Dat zegt de Duitse onderzoeker Katharina Eggert, oprichter van Work That Period. In haar gastblog voor Period! legt ze uit waarom.

– DOOR KATHARINA EGGERT –

Hoewel vrouwen* geregeld klachten ervaren die verband houden met hun menstruatie, wordt er weinig aandacht besteed aan de gevolgen hiervan op de werkplek. Merkwaardig, want vrouwen vertegenwoordigen ongeveer de helft van de beroepsbevolking in Europa. Desalniettemin wordt menstruatie zelden openlijk besproken en is het onderwerp soms zelfs taboe. Dit is zorgelijk voor vrouwen die support kunnen gebruiken bij het managen van hun menstruatie. Veel vrouwen voelen zich allesbehalve fit, maar ervaren tegelijkertijd toch de druk om aan het werk te gaan.

Waarom is het zo belangrijk om menstruatieproblemen wél op het werk te bespreken? 

Sommige vrouwen hebben het geluk dat zij nauwelijks of helemaal geen menstruatiegerelateerde klachten ervaren. Voor heel veel vrouwen geldt echter dat ze zich voorafgaand of tijdens hun menstruatie minder goed kunnen concentreren of minder productief kunnen werken. Onderzoekers schatten dat ongeveer 50% van de vrouwen pijnklachten hebben tijdens hun menstruatie en dat 20-40% last heeft van premenstruele symptomen. Onderzoek heeft ook aangetoond dat vrouwen die thuisblijven van hun werk wanneer ze zich ziek voelen tijdens hun menstruatie, niet het gevoel hebben dat ze daar open over kunnen zijn; het gros verzint een andere redenen voor hun afwezigheid.

Vrouwen voelen zich vaak schuldig omdat ze werk missen en proberen de verloren werkdagen goed te maken door overcompensatie. Ze doen meer dan nodig is en belasten zichzelf daardoor extra, puur en alleen omdat menstruatieproblemen niet worden gezien als een legitieme reden voor ziekteverlof. Dat leidt tot stress en tot een slechte balans tussen werk en privé. Helaas is stress het eerste dat het hormonale systeem beïnvloedt en klachten dus kan verergeren. Dit alles zou voorkomen kunnen worden als het normaler wordt om over de impact van menstruatie op het werk te praten.

Een ander aspect dat vaak wordt genegeerd als het gaat om de impact van menstruatieklachten op het werk, is de invloed die dit heeft op het thuisfront. Als er sprake is van een slechte balans tussen werk en privé, ervaren vrouwen extra druk als het aankomt op sociale en huishoudelijke taken. Bij gebrek aan flexibele arbeidsomstandigheden zijn veel vrouwen gedwongen om in deeltijd te werken, hoewel ze een fulltime baan ambiëren. Die keuze leidt tot een lager (gezins)inkomen. Menstruele gezondheid drukt een fikse stempel op de gezondheidsbeleving in het algemeen en is van invloed op allerlei aspecten van het leven. Dus waarom durven we hier nog altijd niet over te praten?

Wat kunnen we doen om de werkplek menstruatievriendelijk te maken?

Het allereerste dat van belang is als je de werkplek ‘menstruatievriendelijk’ wilt maken is uiteraard kennis. Voorlichting dus over menstruele gezondheid in het algemeen en over de invloed daarvan op werknemers in het bijzonder. Als de informatie die je hierover online kunt vinden niet toereikend is, is het logisch om begeleiding te vragen van een professionele organisatie. Werkgevers zouden werknemers actief moeten aanmoedigen om aan de bel te trekken als zij door hun menstruatie moeite hebben met bepaalde taken. Een volgende stap: zorgen voor meer flexibiliteit. Veel vrouwen zouden het prettig vinden om thuis te kunnen werken of minder uren te werken tijdens hun menstruatiedagen. Sommige vrouwen zouden zelfs de hele dag vrij willen, met de mogelijkheid om die uren later (gedeeltelijk) in te halen.

Het belangrijkste is dat het voor werknemers duidelijk moet zijn dat het geen taboe is om openlijk over menstruele gezondheid te praten. Idealiter zou dit natuurlijk ook gelden voor werknemers met andere gezondheidsproblemen, die ook om aangepaste arbeidsomstandigheden zouden kunnen vragen. Menstruele gezondheidsproblemen zijn tenslotte niet de enige gestigmatiseerde gezondheidsproblemen. Werkgevers kunnen een belangrijk signaal geven door menstruatieproducten in de toiletten te verstrekken of door een afgezonderde ruimte te creëren waarin vrouwen zich even kunnen terugtrekken als dat nodig is; dit is vooral belangrijk in de zogenaamde kantoortuinen. Dit soort voorzieningen illustreren dat vrouwen in hun basisbehoeften worden erkend.

Wat kun je zélf doen om je menstruatie op het werk beter te managen? 

Vrouwen zouden kunnen proberen om belangrijke vergaderingen of presentaties te vermijden op dagen dat ze de meeste klachten ervaren. Het in kaart brengen van de menstruatiecyclus en daarop anticiperen is een krachtig hulpmiddel; er zijn legio (gratis) apps waarmee dit eenvoudig kan. Leg de lat tijdens de menstruatiefase niet te hoog, maar doe het iets rustiger aan. Neem waar mogelijk pauzes en ga dan bij voorkeur een stukje wandelen. Als dat niet mogelijk is, zoek dan een rustige plek waar het mogelijk is om even te rekken en strekken. Het stretchen van de lage buikspieren kan helpen om spanning en krampen te verlichten.

Hoewel vermoeidheid een veelgehoorde menstruatieklacht is, is het beter om niet te veel cafeïne te consumeren. Kalmerende theesoorten zoals kamille of gember zijn beter. Voordat naar pijnstillers wordt gegrepen, die hersenmist kunnen veroorzaken, kan magnesium worden ingezet om lichte krampen te verminderen. Een andere manier om pijn te verlichten is door een warmwaterkruik te gebruiken; deze bestaan ​​ook in miniformaat.

Verder zullen vrouwen natuurlijk vooral zélf moeten aangeven welke taken zij wel of niet kunnen uitvoeren en deze delegeren of – als dat mogelijk is – te kiezen voor thuiswerken. Overwerken vereist extra energie en zorgt voor nog meer stress als je menstruatieklachten hebt. Dit kan een negatief effect hebben, zowel op de hormonale balans als op het geestelijk welbevinden. Het is belangrijk om je te beseffen dat de productiviteit van vrouwen niet elke dag hetzelfde is. De dagen rond de ovulatie zijn over het algemeen de dagen waarop vrouwen extra goed presteren. Daarmee wordt het productiviteitsverlies rondom de menstruatie gemakkelijk gecompenseerd.

Hoe helpt dit alles de werkgever? 

Werkgevers zijn gebaat bij meer flexibiliteit voor hun menstruerende werknemers.Het erkennen van de behoeften van vrouwen met betrekking tot hun menstruatie kan zelfs worden gezien als een nieuwe arbeidsvoorwaarde. Zo kun je bekwame vrouwelijke werknemers aantrekken en waardevolle werknemers behouden.Dat laatste is sowieso een kostenbesparing, omdat het opleiden van nieuwe medewerkers arbeidsintensief en kostbaar is.

Afgezien daarvan zorgen werkgevers er zo voor dat de arbeidsproductiviteit van hun werknemers hoog blijft.Met kleine aanpassingen kunnen vrouwen hun menstruatie al beter managen tijdens het werk, waardoor ze productiever kunnen zijn. Bovendien zijn vrouwen die het gevoel hebben dat hun werkgever erop vertrouwt dat zij hun werk naar behoren uitvoeren, in de omgeving die zij verkiezen, meer betrokken en gemotiveerd.

Hoe helpt dit de maatschappij?

Uiteindelijk profiteert ook de samenleving van aangepaste arbeidsomstandigheden voor menstruerende vrouwen. Om te beginnen kunnen vrouwen daardoor meer uren werken als ze dat willen, wat bijdraagt ​​aan de economische groei van het land. Financieel onafhankelijker zijn betekent minder afhankelijk zijn van welke vorm van overheidssteun dan ook. Het verminderen van stress bij vrouwen die door menstruatieproblemen minder functioneren op het werk, leidt tot een vermindering van stress in het algemeen; wat een cruciale manier is om ziekte te voorkomen. Als gevolg hiervan worden de kosten voor gezondheidszorg lager en worden minder vrouwen arbeidsongeschikt.

Last, but not least is het normaliseren van de discussie over menstruatie en werk noodzakelijk om gelijke arbeidskansen te creëren. Menstruerende vrouwen zijn niet minder betrouwbaar en presteren niet slechter; ze presteren anders. Als je de biologische verschillen erkent én omarmt, maakt dat andere benaderingen en betere perspectieven mogelijk.

(*Noot van de auteur: niet alle vrouwen menstrueren en niet iedereen die menstrueert identificeert zich als een vrouw.) 

Over de auteur
Katharina Eggert is als freelance onderzoeker en oprichter van Work That Period gespecialiseerd in (pre)menstruele gezondheid op de werkplek. Ze heeft een BSc in Economic Science en een MSc in Health Economics. Haar interesse in het onderwerp werd gewekt omdat zij zelf last had van PMS en menstruatiekramp, maar merkte dat zij dit niet openlijk kon bespreken op haar eerdere werkplekken. Daarom begon zij haar onderzoek naar de impact van menstruatiestoornissen op de (arbeids)productiviteit en kwaliteit van leven. Meer weten? Mail haar via workthatperiod@gmail.com of volg haar op Instagram.

Ook voor Period! bloggen? Check de guidelines hier.

Inspiratie nodig? 
The best off: 15 populaire gastblogs
Beste Ongesteldheid, door Yayeri van Baarsen
Menstruatievakantie na chemo, door Cruz Santana
Reden voor een feestje, door Robyn Jones

Foto opening: Shutterstock. Portretfoto: Katharina Eggert (privebezit).

Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.