Hoe meer je over menstruatie weet, hoe beter je begrijpt dat menstruatietrots logischer is dan -schaamte. Dat is beter voor je zelfvertrouwen én voor je gezondheid. Kinderen die al op de basisschool ongesteld worden, zijn allang geen bijzonderheid. Met voorlichting kun je dus maar beter vroeg beginnen. Hoe maak je ongesteldheid op jonge leeftijd bespreekbaar? Nou, bijvoorbeeld met een leuk boek dat je tussen de rest van de boeken in de kast zet of expres ergens in huis laat slingeren, zodat je kind het op zijn of haar eigen tijd kan doorbladeren. De jaarlijkse Kinderboekenweek (in 2023 van 4 t/m 15 oktober) is een mooi moment om een paar leuke (pre)puberboeken over menstruatie in de etalage te zetten: de Period! Puberboeken Gids.

Joepie, ik ben ongesteld!

Nog een rijk geïllustreerd jeugdboek dat we graag in de spotlights zetten: Joepie, ik ben ongesteld! van Anna Roy en Mademoiselle Caroline. Joepie?, horen we je denken. Ja, Joepie. Ongesteldheid kan in het begin veel indruk maken, maar als je dit boek uit hebt, dan heb je er gewoon zin in. Nou ja, in elk geval weet je dan precies wat je kunt verwachten. ‘Dit boek is er om antwoord te geven op alle vragen die meisjes en vrouwen, maar ook jongens en mannen kunnen hebben, want ongesteldheid is een onderwerp voor iedereen,’ zeggen de makers er zelf over. ‘Het is geen taboe om ongesteld te zijn. Je moet er gemakkelijk en zonder schaamte over kunnen praten met vriend(inn)en, familie en op school. Geen paniek… we leggen alles uit.’ Standaard Uitgeverij, € 15,99.

Cyclus Superster

Kennis is macht, lezen we in het superleuk geïllustreerde en geschreven Cyclus Superster – Alles over je lichaam en je eerste menstruatie van Milli Hill. Zo is het maar net. Hill wil lezers enthousiast maken over hun (eerste) menstruatie. ‘Dit boek zal je helpen een cyclusdetective te worden’, schrijft Hill. ‘Door de aanwijzingen te volgen die je lichaam je elke maand geeft, leer je van alles over de signalen die vertellen wat er van binnen gebeurt, begrijp je waarom je je voelt zoals je je voelt en ben je in staat om beter voor jezelf te zorgen.’ De boodschap van dit leuke boek is helder: door kennis over je cyclus word je vanzelf trots op je ongesteldheid. En wél praten over menstruatie is tegenwoordig superplus hip. Cyclus Superster – Alles over je lichaam en je menstruatie (2022). Auteur Millie Hill. Illustrator Sarah Eichert. Uitgeverij Samsara. Prijs € 17,99.

Ik ben ongesteld. So what?

Doorlekken het ergste dat je kan overkomen? Als je Ik ben ongesteld. So what? van Clara Henry hebt gelezen, dan lach je erom. Keihard. De populaire Zweedse YouTuber veegt de vloer aan met menstruatieschaamte (‘Hoezo zou je een tampon in je mouw verstoppen als je naar de wc gaat? Zwaait ‘m aan het touwtje rond boven je hoofd!’) en ze spaart daarbij ook zichzelf niet. Ze geeft handige én – eerlijk is eerlijk – onhandige tips, bijvoorbeeld voor als je plotseling ongesteld wordt (‘Knijp! Dat zal niet helpen. Maar lijkt wel zo’), zoomt in op de bekende menstruatiemythes en legt uit wat menstruatie feitelijk is. Oh ja, en ze legt uit wat je zoal kunt antwoorden op die superplus irritante vraag: ben je ongesteld ofzo? Ik ben ongesteld. So what? – het perfecte boek voor YouTubers in spe – verscheen in 2016 in een Nederlandse vertaling bij uitgeverij Gottmer, € 17,90.

Rood is juist mooi

Waarom word ik een beetje rood als er een tampon uit mijn handtas valt? Waarom vertel ik mijn sportleraar dat ik ziek ben als ik last heb van menstruatiepijn? Kortom, hoezo, vanwaar, waarom is het thema menstruatie een taboe? Stuk voor stuk goede vragen die worden gesteld én beantwoord door Lucia Zamolo, in haar boek Rood is juist mooi (originele titel: Rot is doch schön). Dat de illustraties geweldig zijn, is niet toevallig. De auteur is eigenlijk illustrator. Dat ze voor haar afstudeerproject aan de School of Design in het Duitse Münster een boek over menstruatie wilde maken, heeft ze vaak moeten uitleggen. Waarom zou je? Nu, wel hierom. Rood is juist mooi verscheen in 2020 in een Nederlandse vertaling bij uitgeverij ImageBooks, € 13,99..

Elke maand feest!

Elke maand feest! is bedoeld voor meiden vanaf een jaar op 10 en werd geschreven door Yumi Stynes en dr. Melissa Kang. Kang beantwoordde meer dan 20 jaar lang brieven van tienermeiden in de vragenrubriek van het Australische Dolly Magazine. Zoals ‘Wat is dat slijmerige witte spul in mijn onderbroek?’ Veel van die vragen zijn opgenomen in het boek, net als de ervaringen van vrouwen uit allerlei culturen. Ook delen de auteurs hun eigen verhaal. Zo kun je lezen dat Yumi haar eerste ongesteldheid maar een anticlimax vond omdat ze horrorfilm-knetterrood-bloed had verwacht, maar een dikke bruinige smurrie kreeg en dat dokter Melissa op haar vijftiende een keer is doorgelekt. Want dat overkomt iedereen een keer. Elke maand Feest! verscheen in 2020 in een Nederlandse vertaling bij uitgeverij Kluitman, € 15,99.

Ongesteld. Hoera? 

Met een ‘boek’ bedoelen we doorgaans een verzameling gevouwen vellen papier die een bibliografische eenheid vormen. In die zin past dit Kakkerlakje over ongesteldheid zeker in deze Puberboekengids. Als is het wel een heel klein boekje. Kakkerlakjes zijn namelijk miniboekjes over allerlei onderwerpen om te versturen. Je krijgt er daarom een envelop bij en voorin kun je nog een persoonlijke boodschap kwijt. Ongesteld. Hoera? bevat teksten van De Menstruatiemeisjes en illustraties van Jill Heesbeen. Er zijn trouwens Kakkerlakjes voor allerlei momenten in het leven, over allerlei onderwerpen. Uitgeverij Loopvis maakt meer van die mooie, papieren cadeautjes. Prijs €  7,99

Wauw! Ik word vrouw!

Lijfboek Wauw! Ik word vrouw! is bedacht door Marjon van der Harst en geschreven door Arianne van den Berg. Zij vinden het superbelangrijk dat meisjes weten wat er in hun lichaam gebeurt. Want leren over vruchtbaarheid is zoiets als leren lezen en rekenen. Daar valt weinig op af te dingen. Wauw! Ik word vrouw! is in eerste instantie bedoeld voor meiden van een jaar of 11, maar door de opzet is het interessant voor iedereen (M/V) die wil weten hoe het vrouwenlichaam werkt. Uitgeverij Leven, € 22 (excl. verzendkosten). Een tweede boek, een cyclusdagboek voor meiden vanaf 14 jaar, is in de maak.

LAATSTE UPDATE: 2-10-2023

Meer lezen, kijken of luisteren? 
Menstruatie in de film
De Period! Playlist
De Period! Podcast-selectie

Foto opening: Shutterstock.

Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.