Menstruatieschaamte is niet meer van deze tijd. Daarom is het op 28 mei Menstrual Hygiene Day (MH Day). Honderden organisaties in tientallen landen doen daar aan mee. We richten de spotlights op twee initiatieven die elk op een eigen manier 365 dagen per jaar strijden tegen de schaamtecultuur die nog overal heerst. Ook in de westerse wereld.
1. Simavi, Rutgers & WomenOnWings: Making Periods Normal
Nederland. Je tas valt om en er rollen tampons over de vloer. Schaam jij je dan? Ook in Nederland – de thuisbasis van Period! Magazine – is menstruatie nog altijd een gevoelig onderwerp. We verstoppen tampons in onze handpalm of mouw en vinden het verschrikkelijk als we doorlekken. Als hier al zoveel ongemakkelijkheid heerst, kun je nagaan hoe groot de uitdaging voor vrouwen in ontwikkelingslanden moet zijn.
India. Augurken eten tijdens je menstruatie, mag dat? Je kamer verlaten? Jezelf wassen? Rare vragen? Niet voor veel meisjes in India. Menstruatieschaamte en gebrek aan kennis hebben daar serieuze gevolgen voor de gezondheid en voor het toekomstperspectief van meisjes en vrouwen.
Met het driejarige programma Making Periods Normal, dat in 2016 werd gestart, willen WomenOnWings, Rutgers en Simavi er voor zorgen dat 660.000 meisjes en vrouwen op het Indiase platteland tijdens hun menstruatie gewoon verder kunnen met hun dagelijkse activiteiten (school, werk), dat 300.000 jongens voorlichting krijgen over menstruatie en dat 815 vrouwen worden getraind zodat ze anderen kunnen voorlichten.
Nederland. Tijdens MH Day vragen de drie initiatiefnemers van Making Periods Normal extra aandacht voor de situatie van vrouwen in ontwikkelingslanden met de actie #deschaamtevoorbij. Sympathiek doel? Je kunt meedoen! Want waar schaam jij je voor? Deel je verhaal via social media met de hashtag #deschaamtevoorbij of #beyondshame. Zo help je mee om menstruatie normaal te maken en maak je meteen kans op een exclusieve Emergency Tampon ketting van Katarina Hornwall.
2. World Association of Girl Guides and Girl Scouts: YESS-Girls
Girl Scouts? Je bedoelt die meisjes in uniform die kamperen in het bos en koekjes verkopen? Ja. En nee. De nieuwe generatie padvindsters heeft een volwassen missie. In Nepal proberen zij bijvoorbeeld de menstruele gezondheid te verbeteren. En dat is hard nodig.
Nepal. Stel jezelf eens voor dat je uit je huis wordt verbannen en dat je geen eten mag bereiden, elke maand een week lang. Voor veel meisjes en vrouwen in Nepal is dat de dagelijkse praktijk. Nirmala Shrestha is een van de Girl Scouts uit het Sindhupalchok District die een verschil probeert te maken door in haar eigen leefomgeving voorlichting te geven en menstruatieproducten te verstrekken. Ze doet dat met steun van de World Association of Girl Guides and Girl Scouts (WAGGGS) , een organisatie die 10 miljoen meisjes in 150 landen vertegenwoordigt.
Volgens Nirmala staan meiden en vrouwen voor bijzondere uitdagingen tijden hun menstruatie. ‘Ze mogen niet in de keuken komen en ook geen fruit of planten aanraken.’ Niet in de keuken mogen komen, betekent dat veel vrouwen niet goed eten. Soms worden ze uit hun huis verbannen en slapen ze alleen in een hutje. Op veel plekken in Nepal ontbreken hygiënische menstruatieproducten en goede sanitaire voorzieningen. WAGGGS roept scholen, dorpsgemeenschappen en werkgevers op een veilige omgeving voor menstrueerders te bieden, met werkend sanitair, privacy en schoon water. Om ervoor te zorgen dat meisjes geen schooldagen hoeven te missen zouden menstruatieproducten op scholen gratis beschikbaar moeten zijn.
Oeganda. Voor veel Oegandese meisjes komt hun eerste menstruatie als een complete verrassing, wegens gebrek aan voorlichting. Meisjesgidsen van WAGGGS participeren daar in het project YESS-Girls, dat jonge vrouwen niet alleen menstruatieles geeft, maar hen ook leert om wasbaar maandverband te maken van lokale materialen, zodat ze altijd over voldoende producten kunnen beschikken. YESS-Girls traint ook jongens en docenten, zodat ze menstruerende meiden kunnen ondersteunen.
In Oeganda bestaan nogal wat misvattingen over menstruatie. Gedacht wordt bijvoorbeeld dat menstruerende vrouwen niet mogen koken of dat ze niet in een dorp of stad mogen komen. Als een menstruerende vrouw een pasgeboren baby optilt, zal de baby ernstige uitslag krijgen. Medicinale planten zullen verdorren als een menstruerende vrouw er van plukt en fruitbomen ten prooi vallen aan een ongedierte als er een ongesteld meisje in klimt. YESS-Girls leggen uit dat menstruatie een natuurlijk fenomeen is en onmisbaar als je zwanger wilt worden. Tot nu toe hebben de YESS-Girls 1860 meiden, 200 jongens en 10 docenten bij het project weten te betrekken.
Weten wat er op MHDay wereldwijd allemaal gebeurt? Kijk hier voor de events.
Beeldmateriaal uit de campagne #deschaamtevoorbij van Simavi, Rutgers en WomenOnWings.
Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.