Een van de manieren waarop in orthodox-christelijke kringen werd gezegd dat het weer zo laat was, luidde ’het gaat mij naar de wijze der vrouwen.’ Deze zegswijze kwam uiteraard rechtstreeks uit de Bijbel.
In Genesis 31 vers 35 wordt verhaald dat Rachel, de vrouw van aartsvader Jakob, een smoes gebruikt om niet te hoeven opstaan. Ze beweert namelijk dat ze ongesteld is. De ware reden om niet te willen opstaan is dat ze op gestolen afgodsbeeldjes zit.
Jakob wordt verliefd op Rachel, de knappe jongste dochter van zijn oom Laban. Die zegt hem zijn dochter toe, mits Jakob zeven jaar voor hem blijft werken. Na zeven jaar stuurt Laban inderdaad een dochter naar Jakob, alleen niet Rachel maar haar oudere zus Lea. Laban beroept zich op de traditie die voorschrijft dat de eerstgeboren dochter het eerst uitgehuwelijkt moet worden. Pas na nog eens zeven jaar dienst kan Jakob met Rachel trouwen.
Toch is Jakob bang dat Laban hem nog niet zal laten gaan en daarom vertrekt hij stiekem met zijn gezin en zijn kuddes. De zaak wordt nog verergerd doordat Rachel – buiten haar man Jakob om – een paar afgodsbeeldjes van haar vader meeneemt. Laban zet met een aantal bewapende mannen de achtervolging in, achterhaalt de vluchtelingen en eist zijn bezittingen terug.
‘Waarom ben je stiekem weggeslopen?’, vraagt Laban. ‘Je hebt mijn dochters meegevoerd alsof het krijgsgevangenen zijn. En waarom heb je mijn huisgoden gestolen?’ Jakob antwoordt: ‘Ik was bang dat u uw dochters zou terugnemen. En wat betreft uw huisgoden; ik vervloek degene, die ze heeft meegenomen. Als u ook maar iets vindt dat wij van u hebben gestolen, zal ik het u zonder meer teruggeven.’ Jakob wist namelijk niet dat Rachel ze had gestolen.
Laban doorzoekt eerst Jakobs tent, daarna die van Lea en toen die van de twee bijvrouwen, maar hij vindt niets. Als laatste doorzoekt hij Rachels tent. Maar Rachel had de beeldjes in haar zadeltas verstopt en zit daar nu bovenop. ‘Neem mij niet kwalijk, vader, dat ik niet opsta, maar het gaat mij naar der vrouwen wijze,’ zegt Rachel. Zo moet Laban zijn speurtocht onverrichterzake beëindigen. Hij sluit een verdrag met Jakob en keert terug naar huis.
De plechtige term ’de wijze der vrouwen’ komt nog voor in de Statenvertaling (voor het eerst verschenen in 1637) en ook in de vertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap uit 1951. Later veranderen de normen en waarden en ontstaat er een groot verschil tussen de verschillende vertalingen. Volgens de Nieuwe Bijbelvertaling, gepubliceerd in 2004, zegt Rachel gewoon ‘ik ben ongesteld’.’
Statenvertaling 1637:
En zij zeide tot haar vader: Dat de toorn niet ontsteke in mijns heren ogen, omdat ik voor uw aangezicht niet kan opstaan, want het gaat mij naar der vrouwen wijze; en hij doorzocht, maar hij vond de terafim niet.
Bijbelvertaling NBG 1951:
Zij zei tegen haar vader: Laten de ogen van mijn heer niet in toorn ontvlammen omdat ik voor u niet kan opstaan, want het gaat mij naar de wijze van de vrouwen. Hij zocht, maar vond de afgodsbeeldjes niet.
Nieuwe Bijbelvertaling 2004:
‘Wees alstublieft niet boos dat ik niet voor u opsta,’ zei Rachel tegen haar vader, ‘ik ben ongesteld.’ Zo zocht Laban alles af, zonder zijn godenbeeldjes te vinden.
Lees ook:
Het lichaam huilt
Proef op de som
Wel/niet naar de kerk
Communie-verbod