Het lijkt misschien een open deur. Maar luisteren naar je lijf – of beter gezegd je hormoonhuishouding – en je voeding daar op afstemmen, kan een hoop menstruatieleed voorkomen. De hormoonbalans verandert namelijk gedurende je cyclus. Het is dus volkomen logisch dat je je niet elke dag van de maand hetzelfde voelt.
Voor voedingsdeskundige Margaretha den Dekker is dat helder als glas. In haar praktijk leert ze mensen (meest vrouwen) hoe je voeding en leefstijl helend kunt inzetten om zo gezondheidsklachten op een natuurlijke manier aan te pakken of zelfs helemaal te voorkomen. Daarbij houdt ze ook rekening met de werking van hormonen. ‘Als je je bewust bent van wat oestrogeen en progesteron met je doen, en dat ook accepteert, dan helpt dat om in beter evenwicht te komen. Fysiek, emotioneel én mentaal. Alles heeft met elkaar te maken.’
Margaretha den Dekker volgde de opleiding biologie en medisch laboratoriumonderzoek en studeerde vervolgens psychologie. Daarnaast verdiepte ze zich onder meer in traditionele Chinese en Indiase geneeskunde. Een mix van de zo opgedane inzichten en persoonlijke ervaringen vormt nu de basis van haar filosofie. Haar kijk op menstruatie is bijvoorbeeld gebaseerd op de Ayurveda. ‘In de traditionele Indiase gezondheidskunde wordt menstruatie namelijk als een grote schoonmaak gezien. Niet alleen het overtollige baarmoederslijmvlies wordt afgestoten, maar ook andere afvalstoffen worden afgevoerd. Daarbij komen soms ook verborgen emoties en gedachten naar boven.’
‘Het gaat er niet alleen om wat je eet, maar ook wanneer je het eet en hoe je het bereidt’
Voeding en leefstijl kunnen dat reinigingsproces – fysiek, mentaal en emotioneel – ondersteunen. ‘Daarbij gaat het niet alleen om wat je eet, maar ook wanneer je het eet en hoe je het bereidt. In elke fase van de menstruatiecyclus heb je namelijk andere behoeften. Dag één en twee van de menstruatie ben je bijvoorbeeld gebaat bij lichte en warme gerechten, zoals soep met veel groenten. Zodat het lichaam geen koud voedsel hoeft te verwarmen en alle energie aan die grote schoonmaak kan spenderen. Vanaf dag drie krijg je behoefte aan powerfood en aan ijzer om het bloedverlies te compenseren, dus aan vis of vlees. Vanaf dag vijf kunnen kruiden en specerijen helpen je spijsvertering te ondersteunen en zo het energieverlies compenseren. Kruiden als basilicum en dille zijn ook geschikt om menstruatiekrampen te verminderen.’
‘In je premenstruele periode – als je vrouwelijke hormonen in een dip zitten en je progesteron- en oestrogeenniveau het laagst is – heb je doorgaans trek in comfort food; aan Vitamine B6, magnesium en antioxidanten. Die vind je bijvoorbeeld in bananen en in cacao. De zin in chocolade is dus zeker niet toevallig.’ Deze indeling is trouwens niet voor iedere vrouw exact hetzelfde. ‘Het ligt er maar aan wat je lichaamstype is – pezig, atletisch of voluptueus. Maar als je goed naar je lichaam luistert, leer je vanzelf patronen herkennen. Daardoor ben je beter in staat om voor jezelf te zorgen. En als je goed voor jezelf zorgt, zorg je ook goed voor je omgeving.’
Moment | Goed om te eten | Waarom? |
Premenstruele fase | – Licht verteerbare en voedzame producten (zilvervliesrijst, spelt, broccoli, bloemkool, dadels, sesamzaad etc.)
– Stimulerende specerijen en kruiden (gember, cayennepeper, kaneel, rozemarijn, oregano, korianderblad) |
– Ter voorbereiding op de grote schoonmaak tijdens de menstruatie
– Om energiestagnaties (krampen, hoofdpijn, ontstekingen) in je lichaam helpen te voorkomen |
Dag 1 + 2 | – Extra licht verteerbare maaltijden (soepen, stoomgerechten)
– Verwarmende en stimulerende specerijen en kruiden (korianderzaad, basilicum, munt) |
– Om energieverlies tijdens de spijsvertering te voorkomen
– Om de schoonmaak te stimuleren en menstruatiepijn te helpen voorkomen |
Dag 3 | – Lichte energieherstellende maaltijden (graanpappen, stoofgerechten, ovenschotels, soepen)
– Verwarmende specerijen en kruiden (korianderzaad, komijnzaad, kurkuma, laurier, munt, basilicum) |
– Om energie- en bloedverlies te compenseren en aan te vullen
– Om de spijsvertering te ondersteunen en maximale energie uit je maatlijden te halen |
Dag 4 + 5 | – Energieherstellende maaltijden (graanpappen, stoofgerechten, ovenschotels, soepen met kleine beetjes vlees, vis of peulvruchten)
– Energierijke voedingsmiddelen (haver, pompoen, zoete aardappel, dadel, linzen etc.) – Verwarmende specerijen en kruiden (korianderzaad, komijnzaad, kurkuma, laurier, munt, basilicum) |
– Om energie- en bloedverlies te compenseren en aan te vullen
– Slow food gerechten bevatten maximale (warmte)energie – Verwarmende specerijen en kruiden stimuleren en ondersteunen de spijsvertering en geven het lichaam warmte en rust |
Extra tips voor tijdens de menstruatie:
- Gun jezelf rust en ontspanning.
- Stel jezelf niet bloot aan emotioneel en mentaal geladen situaties.
- Bescherm met name je onderlichaam tegen koude en vochtige invloeden.
- Doe aan een matige vorm van lichaamsbeweging.
- Zorg voor een diepe ademhaling.
- Eet liever geen koud en/of rauw voedsel, vlees en melkproducten. En laat alcohol, tabak, koffie en geraffineerde suiker staan.
Lees ook:
Allemaal aan de banaan
Anti pms-chocoladecake
Menstrual power food
Extreme trek als je ongesteld wordt
Ik voel me zo dik
Foto: Shutterstock.
Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.