Mocht je ooit in gebarentaal over je menstruatie willen praten, let dan op. Het juiste gebaar kan per regio verschillen.
Met de gebalde vuist twee keer zachtjes tegen je wang tikken, dat is in de Verenigde Staten het gebaar dat hoort bij menstruatie. Met je rechterhand of linkerhand, dat maakt niet uit. De kans dat iemand je begrijpt is redelijk groot: American Sign Language is de vierde taal in de VS. Maar of dat ook voor iemand in een ander Engelstalig land geldt? Dat is helemaal de vraag. De Britse en Amerikaanse Gebarentaal zijn namelijk twee totaal verschillende talen, doordat ze een andere ontstaansgeschiedenis hebben. In Engeland houd je daarom je rechterhand voor je buik, schuin naar beneden gericht.
16.000 gebaren
De internationale index van talen kent maar liefst 130 gebarentalen. Omdat deze vaak binnen een dovengemeenschap ontstaan, zie je ook per land verschillen. Het elektronische woordenboek van de Vlaamse Gebarentaal levert voor Vlaanderen, Limburg en Oost-Vlaanderen bijvoorbeeld compleet verschillende gebaren voor menstruatie op. De Nederlandse Gebarentaal is oorspronkelijk ontstaan rondom vijf verschillende doveninstituten. Dus ook hier heb je te maken met regionale verschillen.
Eind vorige eeuw is een deel van het lexicon gestandaardiseerd. In het online gebarenwoordenboek van Het Nederlands Gebarencentrum zijn nu ruim 16.000 gebaren te vinden; het standaardgebaar én de regionale varianten. Het standaardgebaar voor menstruatie in Nederland: houd de vlakke hand voor het gezicht met de pink ter hoogte van de kin en maak een cirkelvormige beweging, tegen de klok in. Zie de illustratie.
Werelddovendag
Op 28 september 2019 is het in Nederland en België Werelddovendag. In Nederland wordt dat gevierd met een programma vol activiteiten in Zwolle. Kijk voor meer info op werelddovendag.nl. De rest van de wereld houdt World Deaf Day op de laatste zondag van september, dit jaar dus op de 29ste.
Illustratie: Het Nederlands Gebarencentrum
Lees ook:
Met andere woorden
Geen gespreksonderwerp
Zeg heb jij ’t al?
