In het orthodoxe Jodendom zijn de vrouwen de helft van hun vruchtbare leven onrein. Niet alleen de zeven dagen van de menstruatie, maar ook de zeven dagen daarna. In deze periode, die wordt afgesloten met een mikwe (reinigend bad) moeten ze bepaalde regels volgen.

Reinheidsvoorschriften zijn erg belangrijk in het Jodendom. Aangezien menstruatiebloed als onrein wordt beschouwd, moeten ongestelde vrouwen strikte richtlijnen volgen. Van de eerste menstruatiedag tot een week nadat het bloeden stopt, is een vrouw ‘nidda’, oftewel onzuiver. Is een vrouw nidda, dan is elke vorm van fysiek contact tussen man en vrouw verboden.

Reinigend bad

Eten van hetzelfde bord, op hetzelfde kussen zitten of een bed delen mag dus ook niet. Volgens het orthodoxe Jodendom is het zelfs niet geoorloofd om spullen aan elkaar te geven: de man mag een object pas oppakken als de menstruerende vrouw het heeft neergelegd. Als getrouwde vrouwen nidda zijn, mogen ze ook niet sporten. Aanraken en seks mogen pas weer als de vrouw zichzelf gereinigd heeft door middel van onderdompeling in het mikwe (reinigend bad). Vrouwen worden nidda door iedere vorm van vaginale bloeding, dus ook na het baren van kinderen is een mikwe nodig.

Maandelijkse onthouding

Deze rituele afscheiding van vrouwen heeft consequenties voor het maatschappelijk leven. Door haar onreinheid kan een joodse vrouw niet dezelfde religieuze functies hebben als een man. Ook moeten vrouwen in een synagoge in een aparte ruimte blijven. Volgens rabbijn Raphael Evers, sinds 1990 verbonden aan het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap, heeft de maandelijkse onthouding ook voordelen. ‘Minimaal twaalf dagen per maand geen seksueel contact voorkomt sleur en verveling. Iedere keer wanneer de vrouw uit het mikwe komt, is het een herbeleving van de wittebroodsweken.’

De overtuiging dat menstruatiebloed onrein is – en dat menstruerende vrouwen dat dus ook zijn – is gestoeld op een tekst in het Oude Testament. In Leviticus 15,19-30 zijn de volgende voorschriften te vinden:

• Wanneer een vrouw een vloeiing heeft en het is de bloeding van haar menstruatie, dan is zij zeven dagen onrein.
• Ieder die haar aanraakt, is tot de avond onrein.
• Alles waarop zij tijdens haar onreinheid slaapt, wordt onrein; alles waarop zij zit, eveneens. Ieder die haar bed aanraakt, moet zijn kleren wassen en een bad nemen; hij is tot de avond onrein. Ook iemand die datgene aanraakt wat zich bevindt op de slaapplaats, of op de plaats waar zij heeft gezeten, wordt onrein.
• Heeft iemand gemeenschap met zo’n vrouw, dan komt haar onreinheid ook op hem. Hij is zeven dagen onrein; ook het bed waarop hij ligt, wordt onrein.
• Heeft een vrouw een langdurige bloeding buiten de tijd van de menstruatie of duurt de menstruatie bij haar langer dan normaal, dan is zij heel die tijd onrein, zoals tijdens de menstruatie.
• Houdt haar bloeding op en wil zij gereinigd worden, dan moet zij zeven dagen wachten. Op de achtste dag brengt zij twee tortels of duiven naar de priester, bij de ingang van de tent van samenkomst. Deze draagt de ene op als zondeoffer en de andere als brandoffer. Zo voltrekt hij voor haar de verzoeningsrite voor de Heer, vanwege de onreinheid door de bloeding.
• Waarschuw de Israëlieten voor gevolgen van hun onreinheid… als zij in die toestand mijn verblijfplaats in hun midden betreden.

Tortels en duiven offeren hoeft niet meer. Maar de voorschriften zijn nog springlevend. Dat blijkt wel uit een post op Reddit – waarin een Amerikaanse vrouw pagina’s uit een boekje deelde dat zij van de rabbijn bij haar huwelijk cadeau had gekregen. Maar liefst 1.260 commentaren waren het resultaat.

Illustratie: Shutterstock.

Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.

Lees ook:
Menstruatie en de Islam
Menstruatie en het Boeddhisme
Menstruatie en de Katholieke Kerk
Menstruatie en Hindoeïsme