Is het sprookje Roodkapje een eenvoudige waarschuwing aan kinderen om hun ouders te gehoorzamen en vooral niet van het rechte pad af te wijken? Of zit er een diepere betekenis achter?

De tocht door het bos zou ook kunnen staan voor de weg naar volwassenheid: het rode kapje is dan een symbool voor menstruatie. In de interpretatie van veel psychoanalytici is Roodkapje namelijk een prille puber die wordt geconfronteerd met de gevaren van seksualiteit. De Boze Wolf staat voor de foute man die haar probeert te verleiden.

Vast staat dat het verhaal in de eerste eeuw na Christus in het Midden-Oosten is ontstaan. De bekendste versie is met stip die van de Gebroeders Grimm. Roodkapje is een van de 201 verhalen in de Kinder- und Hausmärchen die vanaf 1812 door hen werden uitgegeven. Charles Perrault (1628-1703) tekende het verhaal nog eerder op, maar dan zonder happy end. Bij hem overleeft ze het niet. Een recente versie staat in de bundel Gruwelijke Rijmen van Roald Dahl. Daar toont ze weer ouderwets initiatief: ze schiet de wolf dood.

Met en zonder kapje

Naar Roodkapje is enorm veel onderzoek gedaan. Interessant is het essay van Yvonne Verdier (Le petit chaperon rouge dans la tradition orale) uit 1995. Zij ontdekte iets opmerkelijks. In de oudste versies droeg het meisje geen kapje en was ze de wolf eigenhandig te slim af. Vanaf het moment dat er een rood kapje op haar werd geplakt daalde haar IQ: ze had een jager nodig om het dier te kunnen aftroeven. De tocht door het bos heeft volgens Verdier alle kenmerken van een initiatieritueel. Het verhaal gaat in alle versies over volwassen worden en over generaties die elkaar opvolgen.

Er zijn ook andere interpretaties: Roodkapje is dan gewoon een waarschuwing aan kleine kinderen vooral naar hun ouders te luisteren. Of het sprookje verhaalt van de eeuwenoude angst van mensen voor wolven. Die angst was in vorige eeuwen heel reëel. Inmiddels weer trouwens, met al die wolven op de Veluwe.   

Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan op onze contactpagina.

Illustratie: Shutterstock. 

LAATSTE UPDATE: 8-9-2022.

Lees ook:
Menstruatie in de literatuur 
The wise wound
If men could menstruate
Geheim ingrediënt