Tuurlijk. Je hebt er maar één nodig en die gaat soms wel tien jaar mee. Daar kan geen tampon tegenop. Maar hoe werkt zo’n menstruatiecup precies? En waar moet je op letten als je er een gebruikt?
Maat bepalen
Een menstruatiecup is een flexibele bekertje dat je inwendig draagt en dat het menstruatiebloed niet absorbeert, maar opvangt. Ze zijn meestal gemaakt van siliconen, maar soms ook van TPE of rubber. Er zijn twee soorten: herbruikbare cups en cups voor eenmalig gebruik. We zoomen in op de herbruikbare. Sommige merken hanteren maar twee of drie maten: een voor als je wel en een voor als je niet vaginaal bent bevallen. Bij andere lijkt de maat bepalen soms hogere wiskunde. Niet de mate waarin je menstrueert, maar je lichaamsbouw is dan het uitgangspunt. Ben je lang of juist klein? Ben je zwanger geweest? Ben je nog maagd? En last but not least: kun je makkelijk met je vinger bij je baarmoedermond? Hoe beter een cup past, hoe kleiner de kans op doorlekken.
Geschikt voor iedereen?
Nee. Zie ook hieronder. Je moet redelijk vertrouwd zijn met je lijf – lees: je vingers in de vagina durven steken – voordat je met een cup gaat experimenteren. Probeer als je nog niet zo lang ongesteld bent eerst eenS een minitampon. Gaat dat helemaal goed, dan ben je rijp voor stap twee (een cup dus). Verdiep je voor gebruik altijd in de veiligheidsvoorschriften van de leverancier. Vraag sowieso advies aan de huisarts of gynaecoloog als je een spiraaltje draagt. Er zijn gevallen bekend waarbij een spiraaltje loskwam bij het verwijderen van de cup. Dit kan gebeuren door de zuigende werking van de cup (als het vacuüm niet goed is verbroken) of als je een lage baarmoederhalsmond hebt. Check altijd of je de touwtjes nog voelt als je de cup hebt verwijderd en een spiraaltje gebruikt.
Inbrengen
Eerlijk is eerlijk: inbrengen is in het begin best een gedoe. Maar oefening baart kunst. Er zijn nogal wat vouwmethoden voor een menstruatiecup. Die komen allemaal op hetzelfde neer: de bovenkant van het ‘bekertje’ zo klein mogelijk maken om het inbrengen te vergemakkelijken. De meest gekozen optie is de C-vouw: in de lengte dubbel vouwen en dan nog een keer dubbelvouwen. Vochtig (de cup eerst even nat maken met een beetje water) of droog, het kan allemaal. Kwestie van uitproberen.
Verwijderen
Nee, niet aan het steeltje trekken. De belangrijkste tip: doorbreek eerst het vacuüm voordat je de cup verwijdert. Dit doe je door zachtjes in de onderkant te knijpen. Dat voelt onprettig en verhoogt de kans op knoeien.
Reinigen
Uitkoken (steriliseren) van een menstruatiecup doe je altijd voor het eerste gebruik: kook water en leg de cup er een paar minuten in. Of gebruik een speciale sterilisator. Er is ook speciaal wasmiddel voor cups en er zijn reinigingsdoekjes. Kijk voor shoppingtips onderaan dit artikel.
Pluspunt
Omdat je ze inwendig draagt, zie je ze niet. Dat is handig in bijvoorbeeld de sauna en tijdens het sporten. Je kunt een menstruatiecup relatief lang inhouden (tot wel tot 12 uur). Doordat het menstruatiebloed niet wordt blootgesteld aan zuurstof worden geurtjes voorkomen. Ze zijn stukken vriendelijker voor het milieu en voor je budget, doordat je ze kunt hergebruiken. Je leert je lijf beter kennen: je verliest bijvoorbeeld minder menstruatiebloed dan je misschien denkt, bewijst zo’n cupje. Ze zijn zachter voor je lijf. Doordat ze het vocht niet absorberen, maar opvangen, drogen ze de vagina niet uit.
Minpunt
De maat bepalen kan lastig zijn. En het duurt even voor je eraan gewend bent. Geef het drie cycli de tijd, adviseren leveranciers dan ook. Het verwijderen van een menstruatiecup kan een knoeiboel worden als je ongeoefend bent. Maar na een tijdje kun je dit ook op een openbaar toilet zonder wasbakje, bijvoorbeeld met behulp van een speciaal reinigingsdoekje of dat flesje water dat je toch al bij je draagt.
Bijzonder
Nieuw zijn menstruatiecups niet. Er werd in de VS al in de jaren dertig van de vorige eeuw patent op aangevraagd, door actrice Leonora Chalmers. Er zijn nog oudere patenten bekend, maar daarvan is niet zeker of ze ook in productie zijn genomen. Nu de eerste patenten zijn verlopen, en de cup en vogue is geraakt, wordt de markt overspoeld met cups in alle kleuren: hippe designercups én goedkope, merkloze varianten.
Moraal van dit cupverhaal
Ons advies: investeer in kwaliteit. Het gaat immers om een product dat je inwendig draagt. Daarbij: met een goeie cup doe je jaren. Let er op dat je de cup goed kunt reinigen, dat deze is gemaakt van kwaliteitsmateriaal, zoals medisch gecertificeerde siliconen zonder weekmakers et cetera, en verdiep je vooraf in de zogenaamde contra-indicaties, bijvoorbeeld in de eerdergenoemde waarschuwingen als je een spiraaltje draagt. Ook handig: een Nederlands sprekend aanspreekpunt (telefoonnummer of mailadres) voor het geval je vragen hebt na je aanschaf.
Wil je weten wat het Period-lezerspanel van bepaalde cupmerken vond? Kijk dan in de categorie Spotlight.
LAATSTE UPDATE: 7-6-2022
Beeldmateriaal: Shutterstock.
Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.
Lees ook:
Huh? Pijnlijk maandverband?
Hoe vaak moet je maandverband wisselen?
Help mijn tampon doet pijn
Tamponles voor beginners
Kan een tampon zoekraken in je lijf?