Dat tampons soms in de weg kunnen zitten is bekend. Maar ook maandverband kan pijnklachten geven. Wat kan de oorzaak zijn van pijnlijk maandverband? En wat kun je er aan doen?

1. Je hebt schuurplekjes

Zelfs het zachtste maandverband kan gaan irriteren. Bijvoorbeeld omdat je het niet vaak genoeg verschoont. Omdat je strakke en/of slecht ademende kleding draagt. Of omdat je aan spinning, mountainbiken of paardrijden doet.

Wissel maandverband geregeld, ook als het nog ‘droog’ aanvoelt. Door het antidoorleklaagje kan namelijk een broeierig klimaat ontstaan en daar zijn bacteriën dol op. Draag niet elke dag maandverband of inlegkruisjes; door de vochtabsorberende kern kan de huid uitdrogen en kunnen irritaties ontstaan. Last but not least: heb je last van huidirritatie probeer dan eens een ander merk of zelfs een heel ander product, bijvoorbeeld wasbaar maandverband, een cupje, een tampon, een sponsje of een menstruatieslip.

 2. Je hebt contacteczeem

Pijnlijk maandverband kan het gevolg zijn van contacteczeem. Dit  wordt veroorzaakt door een stof die van buitenaf de huid binnendringt en/of irriteert. Dat kan een stofje zijn in inlegkruisjes/maandverband. In maandverband zitten allerlei stofjes om het product frisruikend, helderwit en superaborberend te maken. Die chemische stoffen kunnen tot irritaties leiden, met jeuk, roodheid, schilfertjes, een branderig gevoel en bultjes of blaasjes als resultaat. Meestal gaat het dan om irritatief contacteczeem. Echte allergie komt aanmerkelijk minder vaak voor.
 
De irriterende stof vermijden is natuurlijk stap één. Probeer om te beginnen een ander maandverbandmerk, in elk geval een niet-geparfumeerde en/of hypo-allergene soort. Biedt dit geen uitkomst? Maak dan eens een afspraak met de huisarts om te achterhalen wat de oorzaak kan zijn.

3.  Je hebt onverklaarbare jeuk of pijn

Soms heb je jeuk aan je neus en soms aan je vagina. Dat hoeft niets te betekenen. Maar als die jeuk zo hevig is dat je de verleiding tot krabben niet kunt weerstaan, al is het maar in je slaap, dan is het raadzaam om de oorzaak te achterhalen. Krabben leidt tot wondjes en die jeuken als ze genezen, dus voor je het weet zit je in een vicieuze cirkel. Vulvaire jeuk kan legio oorzaken hebben, zoals een schimmelinfectie (candida), een huidziekte, een contactirritatie of genitale infectie. Om risico’s uit te sluiten is een bezoek aan de huisarts dus een goed idee.

Vermijd wassen met veel zeep en heet water. Laat geparfumeerde wasmiddelen en geparfumeerd maandverband links liggen. Vermijd strakke kleding en synthetisch ondergoed en zorg dat het niet te warm wordt down under, daardoor verergert de jeuk. Helpt dit allemaal niet? Ga naar de arts om de oorzaak te laten onderzoeken.

4. Je hebt sowieso pijn

Pijnlijk maandverband is niet per se de schuld van je maandverband. Zo’n twee procent van de vrouwen boven de achttien jaar heeft chronische last van vaginapijn, ook zonder dat ze maandverband dragen en zonder dat er anatomische of neurologische afwijkingen te vinden zijn. De medische term daarvoor is vulvodynie. Seks, het inbrengen van tampons, het dragen van strakke (onder)kleding en zelfs het dragen van maandverband kunnen die pijn uitlokken of verhevigen.

Voor een adequate behandeling moet eerst de oorzaak worden achterhaald. Helaas is dat nu juist het probleem. Vaak blijft de oorzaak onbekend en wordt het een kwestie van symptoombestrijding, bijvoorbeeld smeren met verdovende crème.

5. Je hebt iets heel anders onder de leden

Irriterend maandverband hoeft lang niet altijd te duiden op een medische aandoening. Maar heb je er veelvuldig last van, laat je dan onderzoeken. Het kan namelijk duiden op een onderliggend probleem. Herpes genitalis is bijvoorbeeld een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) die vervelende klachten geeft, zoals pijn bij het plassen, opgezette lymfklieren en genitale zweertjes. Rond de menstruatie kunnen deze extra opspelen. Lastig, want zelfs het zachtste maandverband kan dan behoorlijk irriteren. Ook chronische huidaandoeningen als lichen sclerosus, lichen planus en psoriasis kunnen rond de vagina voorkomen, met pijn en jeuk en nog veel meer klachten tot gevolg. Zelfs het dragen van een onschuldig inlegkruisje kan dan hinderlijk zijn.

Pijnlijk maandverband: wat te doen? 

Bekijk jezelf (je vulva dus) kritisch met behulp van een handspiegeltje. Constateer je dingen die er niet horen, zoals blaasjes, schilfers, bultjes en verkleuringen? Maak dan een afspraak met de huisarts om erger te voorkomen. Zoals de naam ‘chronisch’ al doet vermoeden: van sommige aandoeningen kom je helaas nooit helemaal af, maar met de juiste behandeling kunnen deze klachten vaak fors minder worden.

Neem ook je menstruatieproduct kritisch onder de loep. Doordat deze als medisch en niet als cosmetisch zijn geclassificeerd, hoeven fabrikanten de ingrediënten niet op de verpakking te vermelden. Daar is terecht steeds meer kritiek op. Precies daarom is er steeds meer keuze. In het winkelschap vind je naast reguliere merken ook duurzamere menstruatieproducten, gemaakt van biologisch gecertificeerd katoen.

In het winkelmandje

Duurzame maanverband- en tamponmerken die je in Nederland via bijvoorbeeld Bol.com kunt kopen zijn Natracare, Yoni, Gentleday, Vuokkoset en Cosmea. Of kijk eens in de categorie wasbaar maandverband. Bij Big Green Smile vind je Natracare en Yoni. Wel van katoen, maar niet biologisch gecertificeerd zijn bijvoorbeeld Sanature en Cottons (onder meer bij Drogisterij.net). Andere bekende maandverbandmerken op de Nederlandse markt zijn onder meer Always en Libresse.

Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.

Lees ook: 
Update tamponziekte
Seks + ongesteld
Keuzestress: maandverband
Help mijn tampon doet pijn 
Keuzestress tampons
Hoe vaak moet je maandverband wisselen?

Nog meer lezen? Op vulvapoli.nl/ vind je informatie over allerlei soorten aandoeningen aan en rond de vulva.