Na een ‘menstruatievakantie’ van ongeveer een jaar (langer als je borstvoeding geeft), komt er een moment waarop je weer ongesteld wordt. En die menstruatie na de bevalling kan anders zijn dan voor de zwangerschap…

De eerste keer weer ongesteld

De grote vraag is natuurlijk: wanneer begint je menstruatie weer? Dit hangt voornamelijk af van de vraag of je borstvoeding geeft of niet. Als je geen borstvoeding geeft, kun je tussen vijf en acht weken na de bevalling alweer ongesteld worden. Het bloed dat je in de weken direct na de geboorte van je baby verliest, is geen menstruatiebloed, maar kraamvloed; een combinatie van bloed, wondvocht, slijm en restanten van de placenta. In verband met bacteriële infecties mag je kraamvloed (ook wel lochia genoemd) niet opvangen met tampons.

Meer borstvoeden = langere menstruatievakantie

Als je wel borstvoeding geeft, duurt het langer voordat je menstruatie terugkeert. Dat komt doordat tijdens het borstvoeden het hormoon prolactine vrijkomt, wat de opbouw van het baarmoederslijmvlies en de eisprong onderdrukt. De duur en frequentie van de voedingen, of je ook ’s nachts voedt (wanneer het prolactine-niveau op z’n hoogst is), en of je baby alleen borstvoeding krijgt of ook ander eten, bepalen allemaal wanneer je weer ongesteld wordt. Maar ook andere zaken, zoals je leeftijd, stresslevels, voedingspatroon en de nabijheid van je baby spelen een rol. Sommige vrouwen worden alweer ongesteld terwijl ze nog steeds iedere dag volop borstvoeding geven terwijl andere hun eerste menstruatie pas krijgen nadat ze volledig met borstvoeden gestopt zijn.

Menstrueren na de bevalling: de cijfers

• Tussen de 9 en 30% van de vrouwen krijgt haar menstruatie binnen de eerste drie maanden na de bevalling.
• 19-53% van de vrouwen heeft geen menstruatie gedurende het eerste half jaar.
• Een klein percentage ziet de menstruatie terugkeren tussen de 6 en 12 weken en een aantal vrouwen pas wanneer zij helemaal met borstvoeding zijn gestopt.
• Het overgrote deel van de vrouwen heeft de eerste 6 maanden dus nog geen menstruatie.
• Gemiddeld wordt gezegd dat de menstruatie vanzelf op gang komt tussen de 7 en 13-14 maanden na de bevalling.

Regelmaat? Reken er maar niet op

Schrik niet: de eerste ongesteldheid na de bevalling kan wat heftiger zijn dan je gewend bent – veel vrouwen hebben meer last van krampen en kleine bloedstolsels. Het duurt een tijdje voordat je cyclus weer terug is in het vertrouwde patroon. Hormonen vliegen door je lijf als je net een baby hebt gekregen, dus in het begin kan je menstruatieritme nog wat onregelmatig zijn. Kon je eerst de klok erop gelijk zetten dat je precies iedere 28 dagen ongesteld werd? Reken er maar niet op dat dit meteen weer zo is. Je kunt een maand overslaan, vooral als je nog borstvoeding geeft, minder vaak of juist vaker menstrueren, meer of juist minder bloed verliezen, of tussentijds bloedverlies (spotting) ervaren in plaats van een echte ongesteldheid. Na negen maanden zwangerschap en een kleine mens op de wereld gezet te hebben, moet je lichaam weer even op gang komen.

Je kunt meer last hebben…

Sommige vrouwen hebben na de bevalling iets hevigere en pijnlijkere menstruaties. Dit kan komen doordat de baarmoederholte groter geworden is. Omdat de baarmoeder uitgerekt is door de groeiende baby, is er meer baarmoederslijmvlies dat afgevoerd moet worden tijdens de menstruatie. Normaal gesproken verdwijnen deze klachten na verloop van tijd. Heb geduld: het kan wel een jaar duren voordat je weer zo menstrueert als voor de zwangerschap. Als je erg veel last hebt van je menstruatie en/of ieder uur je tampon of maandverband moet verwisselen, wordt het tijd om naar de huisarts te gaan.

… maar ook minder

Goed nieuws: sommige vrouwen die last hadden van pijnlijke menstruaties, hebben juist minder last na de bevalling. De reden hiervoor? Zwangerschap en bevalling hebben de baarmoeder uitgerekt en de baarmoederhals verwijd, wat tot minder pijn en krampen kan leiden. Een andere mogelijke theorie is dat met de bevalling wat prostaglandinen receptoren in de baarmoeder verdwenen zijn. Prostaglandinen zijn hormonen die samentrekkingen van de baarmoeder veroorzaken. Dit doen ze niet alleen tijdens de bevalling, maar ook, op veel kleinere schaal, om het baarmoederslijmvlies af te voeren tijdens de ongesteldheid – wat de bekende menstruatiekramp oplevert.

Vruchtbaar vóór je eerste ongesteldheid

Nadat je een kind gekregen hebt, word je weer ongesteld. Maar wanneer dat is en of deze menstruaties nou zwaarder, lichter of precies hetzelfde zijn als voor de zwangerschap, verschilt van vrouw tot vrouw. En natuurlijk kan alles weer volledig veranderen als je een tweede kind krijgt. Wil je dat dit niet te snel gebeurt, gebruik dan voorbehoedsmiddelen (geef je borstvoeding en wil je hormonale anticonceptie gebruiken, bespreek dit eerst even met je huisarts). Dat je nog niet ongesteld geworden bent, betekent niet dat je niet zwanger kunt worden. Ovulatie komt voor menstruatie, dus je bent twee weken vóór je eerste ongesteldheid al vruchtbaar.

IIlustratie: Shutterstock.

Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.

Lees ook:
Met menstruatieverlof
Ongesteld en toch zwanger?
Menstruatiepijn? Word zwanger!
Menstruatiekramp. Of toch niet?
4 x 7 = ongeveer 28