Over de vagina en vulva bestaan nogal wat misverstanden. Daarom: 10 dingen die je écht zou moeten weten. Of die gewoon interessant zijn. Trouwens: je vulva is het uitwendige deel – dat wat je ziet – en omvat de vulvaheuvel, de buitenste vulvalippen, de binnenste vulvalippen, de clitoristop, de clitoriskap, de opening van de plasbuis en de opening van de vagina. Zie het plaatje hieronder.
De vagina vormt de verbinding tussen de baarmoeder en de buitenwereld ofwel vulva, alleen de vaginaopening is zichtbaar als onderdeel van de vulva, de rest van de vagina bevindt zich in het bekken. Maar dat wist je natuurlijk al. Zoals je natuurlijk ook weet dat de term ‘schaamlippen’ inmiddels bij het grof vuil is gezet. Taal doet er toe. Voortaan zeggen we dus vulvalippen, omdat er niks is om je voor te schamen.
Wat je misschien nog niet wist:
1. Je vagina is een doodlopende weg
Je vagina is een doodlopende weg die in de baarmoeder uitkomt en nergens anders. En er is sprake van eenrichtingsverkeer. Een tampon kan dus niet terechtkomen in je baarmoeder, maar omgekeerd kunnen menstruatiebloed en baby’s er wel uit.
2. Maar wel een megaflexibele…
Je vagina is enorm flexibel. Er past een kind doorheen, dus een tampon, sponsje of cup inbrengen en/of verwijderen zou zeker moeten lukken. Lukt dit niet? Volg deze tamponles voor beginners, lees hoe een cup werkt of lees dit artikel over pijnklachten tijdens inwendig onderzoek door de huisarts of gynaecoloog.
3. Er is een link tussen vagina’s en yoghurt
Lactobacillus, de meest voorkomende goede bacterie in je vagina, is ook gevonden in yoghurt. En ja, je kunt yoghurt maken met de bacteriën uit je vagina. De Amerikaanse studente Cecilia Westbrook deed dit in 2015. Deze vorm van creatief koken met vaginale probiotica is overigens niet aan te raden: in je vagina kunnen namelijk ook allerlei bacteriën zitten die je liever niet wilt eten.
4. Jeuk? Je bent niet de enige
Vaginale en vulvaire klachten komen vaak voor: vier op de vijf vrouwen hebben wel eens last van jeuk, irritatie, een branderig gevoel of afwijkende afscheiding. Soms is er sprake van onverklaarbare pijn. Denk je dat er iets mis? Ga naar je huisarts voor een uitstrijkje/vaginaal onderzoek.
5. Say what?
Tot 1668 bestond er in het Nederlands geen speciaal woord om de vagina aan te duiden. De Engelsen waren er eerder bij: die hadden in 1230 al het woord ‘cunt’, wat toen nog niet de negatieve betekenis had die het nu heeft. ‘Vagina’ komt uit het Latijn en betekent oorspronkelijk ‘schede’, zowel in de vorm van ‘vrouwelijk geslachtsorgaan’ als ‘kling van een zwaard’. In de Middeleeuwen gebruikten Nederlanders het woord ‘conte’ voor alles wat zich onder de rok van een vrouw bevond (etymologisch is dit woord zowel gerelateerd aan ‘kont’ als aan ‘kut’).
In Nederland noemen we de vagina/vulva, behalve het vrouwelijk geslachtsorgaan of de schede, ook wel doosje, flamoes, gleuf, muis, poes, pruim, spleet of trut. De lijst synoniemen is eindeloos. Alleen voor ‘menstruatie’ zijn wereldwijd naar verluid meer eufemismen geteld.
6. Als je opgewonden bent, wordt je vagina langer
De gemiddelde vagina is acht centimeter diep. Maar als je seksueel opgewonden bent, richt de baarmoeder zich iets op waardoor de vagina wat langer wordt, zo’n 11,5cm. Nog meer dingen die penetratie makkelijker maken: de elasticiteit van de vagina, waardoor bijna iedere maat penis past, en het feit dat ‘ie vochtig wordt als je opgewonden bent.
7. Je plast er niet mee
Het blijft een hardnekkig misverstand, maar je plast niet uit je vagina, maar uit je plasbuis (urethra). Daarom kun je ook prima plassen als je een tampon of menstruatiecup in hebt. Je plasbuis zit net boven de vaginale opening. Waar zat je met je gedachten tijdens biologieles op school? We nemen tenminste aan dat dit aspect van de vrouwelijke anatomie is uitgelegd. Hoewel? In veel biologieboeken wordt de vulva nog altijd als ‘vagina’ aangeduid en blijven de laatste inzichten rondom de clitoris (geen klein, uitwendig knopje, maar een inwendig orgaan van formaat) onbesproken.
8. Zeep is overbodig
Je vagina en vulva hebben een zelfreinigend mechanisme. Zeep is daardoor overbodig. Speciale vaginale douches, reinigingsgels en intimate wet wipes zijn al helemaal niet nodig en kunnen zelfs schadelijk zijn voor je vaginale flora. Wassen met schoon water is genoeg.
9. Je vulva ruikt niet naar roosjes (als het goed is)
Normaal gesproken heeft je vagina een pH-waarde tussen de 3,8 en 4,5. Tijdens de seks stijgt deze zuurtegraad iets om het sperma door te laten naar de eicel. Omdat de zuurgraad zo’n vier dagen nodig heeft om te herstellen, kan het gebeuren dat je down under sterker ruikt als je vaker vrijt. Ook je menstruatiecyclus heeft invloed; als je ongesteld bent, is de geur wat sterker en eerder wat zurig of zelfs metaalachtig. Iedere vagina ruikt weer anders. Maar een gezonde vagina/vulva ruikt dus niet naar roosjes.
10. Trainen kan
En daarvoor hoef je niet eens naar de sportschool. Zogenaamde Kegel-oefeningen kun je gewoon thuis doen: span je spieren aan alsof je tijdens het plassen de straal wilt onderbreken, houdt dit acht tot tien seconden vast en ontspan weer. Herhaal drie keer. Deze vaginale workout traint de bekkenbodemspieren en wordt vooral aangeraden na een bevalling omdat je er bekkenbodemproblemen, zoals ongewild urineverlies, mee kunt voorkomen.
Voor wie echt alles over de vagina wil weten, hebben we nog wat leestips geshopt bij Bol.com (klik op de cover voor een omschrijving). Bonustip: heel veel boeken lezen en/of luisteren voor weinig? Neem een abonnement op Storytel!
Foto opening: Shutterstock
Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.
Ook interessant:
10 Dingen die je zou moeten weten over … je baarmoeder
5 Redenen om wel naar de huisarts te gaan
5 Redenen om je wel te schamen
7 Tips voor een happy vagina