Over elk onderwerp heb je een magazine en een museum. Zo ook over menstruatie. Agendatips uit alle delen van de wereld voor wie zoekt naar een menstruatiemuseum. Of naar een museum met aandacht voor menstruatie.
The Red House Period Museum
In Taiwan werd onlangs het allereerste menstruatiemuseum ter wereld geopend, kopte de internationale pers. Dat is een tikje bezijden de waarheid (zie verderop), maar noemenswaard is de opening natuurlijk wel. Initiator Vivi Lin is zelf trouwens iets bescheidener en spreekt over ‘het eerste menstruatiemuseum in Azië’. Lin is founder van With Red (voorheen Little Red Hood) – de eerste non-profit organisatie voor period equity in Taiwan. Period equity staat voor toegang tot betaalbare en gezonde menstruatieproducten en -voorlichting. Aan de feestelijke opening van het museum, op 29 juni 2022, gingen drie jaar plannen en bouwen vooraf. Meer dan 150 stakeholders, waaronder politici, influencers, kunstenaars, ondernemingen en NGO’s, woonden de opening bij.
‘Menstruatietaboes en -armoede zijn de spreekwoordelijke olifant in de kamer’, zei oprichter Vivi Lin. ‘Het is er altijd geweest, maar we zien het gewoon niet meer door de jaren heen. Nu we een fysieke ruimte hebben gecreëerd, valt dit historische probleem duidelijker op; mensen kunnen dit niet langer negeren en gaan zo vanzelf over menstruatie praten.’
Het museum is is gevestigd in een pand van drie verdiepingen, midden op de traditionele markt in Taipei City. ‘We hebben deze locatie met opzet gekozen’, zegt Jia Hsin Hsieh, hoofd onderwijs en sociale diensten van With Red. ‘Menstruatie is een vanzelfsprekend onderdeel van het leven. Het menstruatiemuseum moet op een even natuurlijke en vanzelfsprekende manier toegankelijk zijn. Vandaar de keuze voor deze locatie, middenin een winkelstraat, het museum onderscheidt zich daarmee van andere kunst- en cultuurcentra in de stad.’
Hoe kun je stigma’s beter wegnemen dan door menstruatie hip te maken?
In het gebouw van drie verdiepingen vind je vaste en tijdelijke exposities; over de biologische kant van het verhaal en de vrouwelijke anatomie, de geschiedenis van menstruatiestigma’s, persoonlijke verhalen, historische menstruatieproducten en voorlichtingsmaterialen tot en met kunst. Bijzonder: een deel van de presentaties is op de ooghoogte van kinderen ingericht. Er is ook een museumwinkel met stickers, accessoires, snuisterijen, theezakjes in de vorm van menstruatiecups en maandverband, en een bedeltje met de zegen van een vlotte menstruatie. ‘Hoe kun je stigma’s beter wegnemen dan door menstruatie hip te maken?’ staat in het persbericht.
Kijk hier voor een kort verslag op de Taiwanese tv en een impressie van de collectie. The Red House Period Museum fungeert behalve als interactief museum ook als Period Hub: een plek waar je openhartig kunt discussiëren over inclusie en diversiteit. Het adres dus voor menstruatie-educatie; voor alle leeftijden en genders.
The Red House Period Museum, 40, Lane 335, Chongqing N Rd Sec 3, Taipei City. Taiwan.
Museum of Menstruation & Women’s Health (MUM)
Het allereerste menstruatiemuseum ter wereld ooit – het Museum of Menstruation & Women’s Health ofwel ‘MUM’ – is het geesteskind van een man. De Amerikaan Harry Finley (1942) werd gegrepen door de manier waarop verschillende culturen met het taboeonderwerp omgaan en begon te verzamelen. Eerst vintage advertentiemateriaal (Finley is grafisch vormgever). Maar daar kwamen al snel andere objecten bij. Het museum, in de kelder van zijn woonhuis in de Amerikaanse staat Maryland, was vier jaar open voor publiek. Tegenwoordig is het alleen nog virtueel te bezoeken. Mum.org is een digitale schatkamer waarin je met gemak een paar dagen kunt doorbrengen. Geheel terecht dus dat deze als digitaal erfgoed is opgenomen in het Women’s and Gender Studies webarchief van de Amerikaanse Library of Congress.
De fysieke collectie – vintage advertenties, historisch menstruatiemateriaal, medisch gereedschap, couture en kunstwerken, antropologische artefacten en zeldzaam voorlichtingsmateriaal – heeft jaren staan verstoffen in kartonnen dozen; wachtend op een nieuw onderkomen. Incidenteel werden een paar van die dozen voor een tijdelijke tentoonstelling ingezet, zoals een expositie over de geschiedenis van SCA (inmiddels Essity ofwel Libresse). Deze bijzondere collectie verdient een podium. Na jaren onzekerheid is er goed nieuws. ‘Een groot museum heeft de collectie inmiddels overgenomen,’ zegt Finley. ‘Deze maand wordt de laatste truck met materiaal opgehaald. Pas daarna mag ik de naam van het museum bekend maken.’ Wordt vervolgd…
Menstruation Museum Amsterdam/Europe
Helaas, dit plan is nog niet van de grond gekomen. De website bestaat nog en er is nog een Facebook-account dat niet meer wordt bijgewerkt. De collectie met allerlei historische menstruatieproducten is inmiddels meeverhuisd met initiator Linnea Celik, naar Zweden. Op Instagram is de naam Menstruation Musem Amsterdam omgedoopt tot Menstruation Museum Europe. In het rijtje ‘werelddelen met een menstruatiemuseum’ zouden dan alleen Afrika, Australië en Zuid-Amerika nog ontbreken.
De museumcollectie wordt ondertussen nog wel ingezet voor educatieve doeleinden. Tijdens het event Bloody Sunday Afternoon (onderdeel van de Duurzame Week Utrecht) kon je historische menstruatieproducten bekijken. Ook kon je Linnea (foto boven) een deel van haar collectie zien showen tijdens een aflevering van Vrouw Op Mars (vanaf 12:17) – over de link tussen menstruatie en emancipatie – samen met Period! oprichter Paula Kragten en Fidan Ekiz.
Vagina Museum
In Londen kun je naar het Vagina Museum. Dat anatomisch gezien eigenlijk Vulva Museum had moeten heten. Never mind. In dit museum over vulva’s en vagina’s is tot 22 september 2022 een verlengde tentoonstelling te zien over… Periods: A Brief History onderzoekt waar het menstruatietaboe vandaan komt en of er ook culturen zijn waar menstruatie wordt gezien als iets positiefs. Het museum is gratis toegankelijk en is ook een leuk adres voor stand up comedy, een boekenclub en zo meer. Vergeet de museumshop niet. Op 24 september kun je inloggen voor een speciaal zoomevent; een mix van de tentoonstellingen Periods: A Brief History & Jane Austen Undressed van Jane Austen House.
ENTER, Vagina Museum, 18 Victoria Park Square, London.
PS Wie denkt dat een vaginamuseum bijzonder is: in het IJslandse Reykjavik kun je de grootste collectie fallussen ter wereld bewonderen in The Icelandic Phallological Museum.
Meer musea
Terug naar Londen. In het Science Museum aldaar kun je sinds kort ook menstruatiebroekje en menstruatiecup zien. Samen met allerlei historische menstruatieproducten, zoals vintage wegwerp verband en een behoorlijk enge tamponapplicator van begin vorige eeuw.
Elders in de wereld zijn heel veel meer musea met menstruatie gerelateerde voorwerpen in de collectie. Denk aan in opium gedrenkte tampons of een flesje Bayer heroïne (de voorloper van aspirine) dat onder meer door keizerin ‘Sisi’ van Oostenrijk werd ingezet om menstruatiepijn te verlichten. Wat te denken van het prestigieuze V&A in Londen dat in 2019 een Tampax menstruatiecup in de Rapid Response-collectie opnam?
Dichterbij huis werkt het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem aan een project over menstruatie. Meer informatie vind je hier en hier.
Voor wie musea vooral met kunst associeert, hebben we goed nieuws: menstruatiekunst ofwel menstrual art (‘menstrala’) bestaat. Check onze nog lang niet volledige kunst-categorie. Wordt vervolgd. Period!
Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.
Lees ook:
Period Podcastselectie
Period Playlist
Period Boekenoverzicht
Period Filmwijzer