
Voor het eerst een tampon of cup inbrengen en verwijderen, inzicht krijgen in het verschil tussen een normale en abnormale menstruatie. Er woorden aan kunnen geven als je klachten ervaart. Daar moet je op oefenen. Je menstruatie leren managen kan een uitdaging zijn en is dat extra als je een lichamelijke beperking hebt. Bijvoorbeeld omdat je blind of slechtziend bent, in een rolstoel zit of gedeeltelijk verlamd bent.
Blind & slechtziend
Zichtbaar ongesteld zijn, is iets dat de meesten proberen te voorkomen. Maar hoe is het als je het zelf niet kunt zien als je menstrueert? Dat je bent doorgelekt of dat het tijd is om je maandverband te verschonen? Op de website mens-en-gezondheid.nl vonden we handige tips voor als je je menstruatie op gevoel en op de tast moet managen. Laten we met het gevoel beginnen, want daar kunnen ook zienden lering uit trekken. Als je op andere zintuigen dan je zicht bent aangewezen, leer je naar subtiele signalen luisteren, zoals stemmingsveranderingen, zin in zout en zoet, pijnlijke borsten of een zeurderig gevoel in je onderbuik.
Dat je bloedverlies kunt voelen is iets dat de meesten zullen herkennen. Je hebt het gevoel dat je een beetje in je broek plast en je voelt het natuurlijk aan een natte onderbroek. Om het verschil tussen ongewenst urineverlies en ongesteldheid te herkennen is het handig als je je cyclus leert kennen. Door naar de al dan niet subtiele signalen die de voorbode zijn te luisteren of door je cyclus in kaart te brengen. In braille of middels een speciale menstruatieapp (met spraakfunctie dus).
Voor het omgaan met menstruatieproducten als je blind of slechtziend bent bestaan allerlei tips. Zoals er ook tips zijn voor zonder gezichtsvermogen een glas water inschenken zonder verspillen of voorwerpen labelen en op vaste plaatsen neerzetten zodat je ze kunt terugvinden. Routine is je beste vriend. De timer van je telefoon instellen dus en van menstruatieproduct wisselen als dat misschien nog niet per se nodig is. Een inlegkruisje of wasbaar maandverband dragen als je denkt dat je ongesteld kunt worden. En misschien toch maar een zwarte broek aandoen in plaats van een witte voor de zekerheid.
Rolstoelafhankelijk of (deels) verlamd
Stel je eens voor dat je in een rolstoel zit of dat je je handen niet kunt gebruiken. Dan kan menstruatiemanagement een behoorlijke puzzel zijn. Om bij de rolstoel te beginnen: de hele dag op maandverband moeten zitten, gaat irriteren en wordt pijnlijk. Zo dun mogelijk maandverband is dan het devies.
Tampon dan maar? Of een menstruatiecup? Het ligt er een beetje aan of je in staat bent om deze in te brengen en – niet onbelangrijk – te verwijderen. Een reumatische aandoening, een dwarslaesie of gedeeltelijke verlamming: legio aandoeningen kunnen zelfzorg tijdens de menstruatie bemoeilijken. Hulp nodig hebben bij het douchen is één ding, maar iemand je tampon of cup laten inbrengen is next level als het gaat om privacy. Voor inbrengen en verwijderen is het essentieel dat je een goede positie kunt innemen. Op de wc bijvoorbeeld.
Medicatie – denk aan bloedverdunners – kan er voor zorgen dat je menstruatie exra heftig is. Hormonale anticonceptie – de pil of een spiraal met hormoonafgifte – kan ervoor zorgen dat je minder vaak of helemaal niet meer menstrueert. Dat kan een uitkomst zijn als menstruatiemanagement een extra uitdaging is. Iets dat trouwens ook het geval kan zijn als je astronaut bent of topsporter.
Op hulpmiddelenwijzer.nl vonden we trouwens nog een slimme tampontip: kies er een met een lusje in plaats van een enkel touwtje zodat je je vinger door het lusje kunt steken. Een inbrenghuls kan ook helpen. In specialistische revalidatiecentra worden overigens ook speciale tamponinbrengers gemaakt met een houder, handvat en mechanisme dat de tampon naar binnen duwt. Naadloos menstruatie-ondergoed is misschien handiger, omdat je dit vaak pas na 12 uur weer hoeft te wisselen en omdat je zo’n broekje met geheim wapen op dezelfde manier aantrekt als gewoon ondergoed.
Doof & slechthorend
Doofheid hoeft je menstruatiemanagement niet in de weg te staan natuurlijk. Vooropgesteld dat je op andere manieren hebt leren communiceren. Met behulp van gebarentaal bijvoorbeeld. Wereldwijd zijn er zo’n 300 verschillende gebarentalen geteld. Deze zijn meestal binnen een specifieke dovengemeenschap ontstaan. Daardoor zie je ook per land verschillen. Het elektronische woordenboek van de Vlaamse Gebarentaal levert voor Vlaanderen, Limburg en Oost-Vlaanderen compleet verschillende gebaren voor menstruatie op.
In het online gebarenwoordenboek van het Nederlands Gebarencentrum zijn nu ruim 16.000 gebaren te vinden; het standaardgebaar én de regionale varianten. Het standaardgebaar voor menstruatie in Nederland: houd de vlakke hand voor het gezicht met de pink ter hoogte van de kin en maak een cirkelvormige beweging, tegen de klok in.
Met dank aan Veroni steentjes, Stichting Intermobiel.
Meer lezen?
Menstruatiemanagement: dit is wat je moet weten
Lees- en luisterboeken tips van Bol.com:
Liever een podcast?
De Period! podcast-selectie
Foto: Alonso Reyes via Unsplash
Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.