In seizoen 1 van de Netflix-serie Orange Is The New Black liep Piper Chapman rond met schoenen van maxi-maandverband. Sommige vrouwelijke gevangenen gebruiken hun maandverband inderdaad voor andere dingen, bijvoorbeeld als slaapmaskers of oordopjes. Maar meestal hebben ze te weinig hygiëneproducten om zelfs maar hun menstruatie te regelen.
Voor de meeste vrouwen is ongesteld zijn niet de leukste tijd van de maand. Maar voor vrouwelijke gevangenen is het nog erger. Chandra Bozelko, die op prison-diaries.com over haar ervaringen blogt, zat meer dan zes jaar vast in de York Correctional Institution in Connecticut (VS). In deze gevangenis krijgen twee celgenoten per week vijf maandverbandjes om te delen. Dit komt bij een normale menstruatie van vijf dagen neer op één keer verwisselen per dag. Lang niet genoeg.
‘Het maandverband in de gevangenis heeft geen vleugels en de plakstrip is van niet al te goede kwaliteit’
Vrouwelijke gevangenen konden wel extra sanitaire middelen kopen, maar alleen als ze daarvoor genoeg geld hadden. Met een gevangenisloon van 75 dollarcent per dag was dat meestal niet het geval. Toiletpapier gebruiken om het bloed op te vangen lukte ook niet, want zelfs het wc-papier was op rantsoen. In The Guardian schreef Bozelko: ‘Ik heb maandverband gewoon uit de broeken van gevangenen zien vliegen: het maandverband in de gevangenis heeft geen vleugels en de plakstrip is van niet al te goede kwaliteit. Als een vrouw een paar dagen lang hetzelfde exemplaar draagt omdat ze geen nieuwe kan vinden, plakt het niet meer en valt het zo op de grond. Het is goor, maar waar.’
Menstruele hygiëne wordt niet specifiek genoemd in de Standaard Minimum Regels voor de Behandeling van Gevangenen van de Verenigde Naties . Daarom zal de situatie niet in elke penitentiaire inrichting hetzelfde zijn. Maar ook een rapport van het Women in Prison Project van de Correctional Association van New York, met daarin gezondheidsgegevens van gevangenissen in de staat New York, gaf aan dat onvoldoende maandverband een probleem was. Een ondervraagde schreef: ‘Mijn menstruatie duurt zeven dagen… Soms moet ik er vier tegelijk dragen omdat ze zo dun zijn.’ Normaal gesproken kregen de gevangenen 24 maandverbandjes per cyclus. Vrouwen die meer nodig hadden, moesten om een speciale vergunning vragen; in sommige gevangenissen betekende dit dat ze hun gebruikte maandverband moesten laten zien voordat ze een nieuwe kregen.
‘Soms moet ik er vier tegelijk dragen omdat ze zo dun zijn’
Ook in het Verenigd Koninkrijk is er ruimte voor verbetering. In A Period In Custody: Menstruation and the Imprisoned Body, schrijft dr. Catrin Smith van de School of Criminology and Criminal Justice, Griffith University (Australië) over haar onderzoek in een Engelse vrouwengevangenis. De resultaten duiden op veel menstruatiegerelateerde stress bij de gevangenen. Een van de grootste problemen was dat lichamelijke behoeften vaak achtergesteld werden aan het gevangenisbewind. Een vrouw vertelt: ‘Ik was bij de receptie en vroeg om een tampon, maar kreeg er geen. Toen moest ik onderzocht worden terwijl het bloed langs mijn benen omlaag druppelde.’
Volgens Bozelko zouden gevangenissen de sanitaire middelen expres rantsoeneren om zo de gevangenen een gevoel van machteloosheid te geven. In The Guardian stelt ze: ‘Een macho bewaker om een tampon moeten vragen is vernederend. Maar het is meer dan dat: het is een erkenning van het feit dat uiteindelijk de gevangenis je verzorging, je gezondheid en je gevoel van eigenwaarde controleert.’
Lees ook:
Wel scheren, niet menstrueren
Houston we have a problem
Ook interessant:
Period Podcastselectie
Period Playlist
Period Boekenoverzicht
Period Filmwijzer
Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.