Even nieuwsgierig: hoeveel bloed denk jij dat je gemiddeld per menstruatie verliest? Een eetlepel? Een longdrinkglas? Een maatbeker? Wat denk jij dat het gemiddelde is? Wat vind jij passen bij een ‘normale’ menstruatie? Wanneer is het voor jou ho-ho-ho met die flow?

Maar laten we bij het begin beginnen. Wat is menstruatiebloed eigenlijk? Het is in elk geval niet hetzelfde helderrode spul dat door je aderen stroomt of uit een wondje komt. Het heeft een andere samenstelling en textuur en ook de kleur en geur zijn anders. Menstruatiebloed bevat namelijk ook cellen van het baarmoederslijmvlies dat tijdens je menstruatie wordt afgebroken, en vaginale afscheiding. Ook anders: het stolt in principe niet doordat baarmoederslijmvlies plasmine bevat: een enzym dat bloedstolsel helpt afbreken.

Net als de textuur, geeft ook de kleur van je menstruatiebloed informatie. In het begin van je menstruatie is het bleekroze omdat het is gemengd met vaginale afscheiding. Op de dagen dat je het meeste vloeit (dag twee en drie) is het roder van kleur. Vervolgens kleurt het donkerrood of zelfs bruin. Wie ‘s ochtends naar de wc gaat ziet ook een donkerdere kleur, omdat het dus langer in je lichaam heeft gezeten.

Kun je het ruiken?

Menstruatiebloed kan een beetje ijzerachtig ruiken. Dus ja, soms wel. Maar dat is geen reden om met geparfumeerde zeep in de weer te gaan. Als de geur onaangenaam is, heeft dat een reden. Normaal gesproken is menstruatiebloed namelijk volkomen steriel. Pas als het langdurig in aanraking komt met zuurstof kan er een luchtje aan zitten.

Op tijd je maandverband of een ander menstruatieproduct wisselen is dus een goed idee. Datzelfde geldt voor je vulva wassen: bij voorkeur na elke wisseltruc en alleen met lauw water. Zeep tast de goede bacteriën aan waardoor de zuurgraad verandert en juist eerder een vaginale infectie kan ontstaan. Kies een menstruatieproduct waarvan het absorptieniveau is afgestemd op je flow: er zijn niet voor niets producten voor lichte tot en met zware menstruaties.

Is het gevaarlijk?

Als je om deze vraag moet lachen, heb je tijdens biologieles goed opgelet. Nee, natuurlijk niet. Hoewel men daar lange tijd anders over dacht. Het idee dat menstruatie een soort ontgifting was, en dat menstruatiebloed dus vernietigende krachten bezat, heeft verrassend lang standgehouden. Dat er nog altijd zoveel menstruatieschaamte is, is mede daaraan te danken.

Inmiddels weten we dat menotoxine ofwel menstruatiegif (we verzinnen dit niet, hier werd in wetenschappelijke kringen écht over gediscussieerd) niet bestaat en dat menstruatiebloed in principe een onschuldig goedje is. Anders dan poep en plas, waarin aantoonbaar wél bacteriën zitten. Al moet je met bloed altijd uitkijken als je een virusziekte bij je draagt.

Hoeveel is normaal?

Hoeveel bloed verlies je tijdens je menstruatie? Tja, daarover bestaan dus nogal wat misverstanden. Dat blijkt bijvoorbeeld tijdens Dé Menstruatieles op middelbare scholen, als scholieren met behulp van een maatbeker moeten aangeven hoeveel bloed je gemiddeld per cyclus verliest.

Op TikTok circuleert een hilarisch filmpje van Libresse waarin mannen (en een paar ervaringsdeskundigen) de hoeveelheid per cyclus moeten inschatten. Daar komt geen eetlepel, maar een complete karaf aan te pas (en maar blijven schenken). In werkelijkheid verlies je per menstruatie meestal maar twee tot vijf eetlepels. Vijf eetlepels wordt gezien als normaal.

Wat is niet normaal?

Nou, zo’n hele karaf dus. Volgens gynaecologen is vijf eetlepels of 50 milliliter gemiddeld en is er vanaf 80-120 milliliter sprake van hevig menstrueel bloedverlies. Bij driekwart longdrinkglas of meer is het toch echt code rood. En ja, dat is een reden om naar de huisarts te gaan. Omdat dit het symptoom kan zijn van een onderliggende medische aandoening (endometriose, een stollingsstoornis) én omdat het tot ijzertekort (bloedarmoede) kan leiden.

Goed om te weten

• De hoeveelheid bloedverlies blijft niet je hele leven hetzelfde. In de eerste én laatste jaren van je vruchtbare leven kan je menstruatie heftiger en onregelmatiger zijn door veranderingen in de hormoonhuishouding.
• Je menstruatie zegt iets over je gezondheid. Als je minder goed in je vel zit; te mager bent geworden door topsport of eetproblemen, te veel stress hebt, ziek bent enzovoort kan het zijn dat je ineens helemaal niet meer ongesteld wordt.
• Je menstruatie is helaas geen gestaag druppelende kraan. Bloedverlies komt in golfjes. Zoals je waarschijnlijk zelf ook al merkt als je ’s ochtends opstaat. Daarom is speciaal maandverband voor de nacht zo handig.
• Knijpen helpt niet als je doorlekken wilt voorkomen. Nog een mythe: als je zwemt stopt je menstruatie misschien heel even door de waterdruk en watertemperatuur, maar zodra je uit het water stapt lek je gezellig verder.
• Doorlekken is het niet het ergste dat je kan overkomen. Maar als je niet voor verrassingen wil komen te staan, kan het handig zijn om een menstruatiedagboek of -app bij te houden zodat je weet wanneer je maandverband in je tas moet stoppen.

Vrouwen+ Omdat niet iedereen die menstrueert een vrouw is én niet alle vrouwen menstrueren, voegen we in dit artikel het leesteken ‘+’ aan het woord ‘vrouwen’ toe.

Beeldmateriaal: Essity/Libresse. 

Meer lezen?
Back to school?
Stomme vragen bestaan niet
De V van vaginale afscheiding
Deze bloedirritante vraag is echt een red flag
Cool: menstruatieondergoed van katoen
Je cyclus beïnvloedt je liefdesleven
Dé menstruatieles: gastlessen op middelbare scholen

Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.