Gaat het een beetje met de goede voornemens voor 2023? Of ga je hollend achteruit? Je bent niet de enige. Veelvoorkomende goede voornemens, zoals meer sporten, gewicht verliezen, gezonder eten en beter voor jezelf zorgen, zijn lastiger vol te houden dan op 1 januari lijkt. Lees hier waaraan dat zou kunnen liggen én wat je hieraan zou kunnen doen.

Voornemen 1: meer sporten en werken aan een betere conditie

Staat dit op nummer één van de goede voornemens? Waarschijnlijk wel. Hoe moeilijk kan het zijn? Je sluit vol goede moed een abonnement af bij de sportschool, gaat een paar keer braaf naar je nieuwe sportclubje. Zegt een keertje af, want moe, druk, lekke band, verjaardag. En nog een keer. En voor het weet ben je een slapend lid. Sportscholen worden er slapend rijk van.

Bewegen is goed voor je algemene gezondheid. Het helpt je ook als je menstruatieklachten hebt, zoals kramp. Door bewegen maak je endorfine aan. Dit is een natuurlijke pijnstiller. Maar… het is ook  begrijpelijk dat je niet elke week van de maand evenveel zin hebt om er eens flink tegen aan te gaan. Dat komt doordat je de menstruatiecyclus in vier fases kunt verdelen. Elke fase ziet je hormoonhuishouding er anders uit en presteer je dus anders. Anders is niet per se slechter. In dit artikel gaan wij daar dieper op in. Liever meteen wat praktische tips? Kijk dan hier.

Niet voor niets dat in de topsport steeds vaker gebruik wordt gemaakt van menstruatiecoaches die het trainings- en voedingsschema op de persoonlijke cyclus afstemmen. Die niet per se voor iedereen hetzelfde is. Gemene deler: de menstruatiefase is voor de meesten niet de fase waarin zij het beste presteren. Omdat je minder in je vel zit en omdat er lekkagegevaar is. Speel maar eens een urenlange tennismatch in smetteloos wit of beachvolleybal in een piepklein broekje als je Heel erg Ongesteld bent. Topsporters klagen hier al Veel langer over. Wimbledon gaat om die reden nu eindelijk de dresscode aanpassen.

Moraal van het verhaal: bewegen is goed. Daarbij ook nog rekening houden met je menstruatiecyclus is beter. Luister naar je lichaam. Als je doodmoe bent van het ijzertekort of dubbelgevouwen ligt van de kramp, martel jezelf dan niet door per se te willen bootcampen. Ga lekker wandelen met de hond, banen zwemmen of dansen. Doe yogaoefeningen die menstruatieklachten helpen verminderen. Wees een beetje lief voor jezelf.

PS Voor vrouwelijke (top)sporters is er inmiddels het nieuwe netwerk Sport & Gyn, dat bestaat uit gynaecologen en sportartsen die de ambitie hebben om sporters bewust te maken van mogelijke gynaecologische problemen en hen te helpen om tot betere prestaties te komen. Kijk voor meer informatie op sportengyn.nl.

Voornemen 2: gezonder eten, minder snacken, minder alcohol drinken en een paar kilo afvallen  

Merkwaardig. Het ene moment lukt het prima om op wortels te knagen en water te drinken. En op het andere moment… Nou ja, dan hunker je dus naar fastfood; chips, pizza, patat, donuts, roomijs, chocolade. Gebrek aan wilskracht? Ja, een beetje, maar ook nee. Vraag je je op zo’n hunkermoment wel eens af in welke fase van de menstruatiecyclus je zit? Die cyclus heeft invloed op zo’n beetje elke keuze die je maakt. Wetenschappelijk onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat je rond je ovulatie moeiteloos gezonde keuzes maakt in de supermarkt. Je bezwijkt dan wel weer sneller voor cosmetica of nieuwe schoenen, maar dat is weer een ander verhaal.

De premenstruele fase is zo’n beetje het slechtste moment om aan een dieet te beginnen. Je lichaam hunkert dan vaak naar zoet, vet en snelle koolhydraten. Niet omdat je zo’n zwakkeling bent, maar omdat je oestrogeenlevel laag is. Dit heeft invloed op een ander stofje: het ‘gelukshormoon’ serotonine. Als je junkfood eet, maakt je lichaam extra serotonine en dopamine aan. Dat zorgt tijdelijk voor een goed gevoel. Helaas duurt dat maar even. Voordat je het weet zit je in een neerwaartse spiraal waarin je blijft snacken.

Gezonder eten is goed. Daarbij ook nog rekening houden met je menstruatiecyclus is nog beter. Niet proberen te eten terwijl je lichaam schreeuwt om pizza en chocolade is onrealistisch. Uiteindelijk wint de hunkering het toch. Het is beter om wel te eten, maar gezondere keuzes te maken. Eerlijk is eerlijk: zelf een gezonde chocoladetaart bakken (ja, dat kan) kost meer tijd dan een wikkel losscheuren. Maar er wacht een beloning. Een stabielere hormoonhuishouding, een betere gezondheid en waarschijnlijk ook wat gewichtsverlies. In dit artikel vind je meer uitleg en 15 praktische, makkelijk uitvoerbare tips.

PS Wel eens gehoord van het endometriosedieet? Acupuncturist Stephanie van Hulst schreef er een doorwrocht boek over. In het Endometriosecentrum van het UMC Amsterdam loopt momenteel een onderzoek naar het effect van het endometriosedieet en het FODMAP-dieet op endometrioseklachten, onder leiding van Jane Wijbers en Annelotte van Haaps. In de podcastserie Buikzaken van de Endometriose Stichting vind je een aflevering waarin Jane Wijbers en gynaecoloog prof. dr. Velja Mijatovic uitleg geven. Meer over ervaringsdeskundige en diëtiste Jane Wijbers – die eerder onderzoek deed naar het endometriosedieet – én lekkere recepten vind je hier. In het Radboudumc start een AIDEN-studie naar het zogenaamde anti-inflammatoir dieet bij endometriose. Hiervoor worden nog deelnemers gezocht. Aanmelden kan bij diëtist-onderzoeker Emma Huijs via Emma.Huijs@radboudumc.nl.

Voornemen 3: beter voor jezelf zorgen

Dat doe je om te beginnen via voornemen 1 en 2. Maar zeker ook door menstruatieklachten serieus te nemen. Als je elke maand opnieuw dubbelgevouwen ligt van de kramp, doodmoe bent en/of om het uur naar de wc moet omdat je anders doorlekt – kortom als je je agenda rondom je menstruatie plant en sociale activiteiten en werk moet verzuimen, dan heb je niet per se een normale menstruatie. Met sommige klachten is het toch echt gerechtvaardigd om naar de huisarts te gaan. Om onderliggende gezondheidsklachten uit te sluiten en om samen naar een oplossing te zoeken. Houd ter voorbereiding een menstruatiedagboek of -scorekaart bij – of gebruik daarvoor een speciale app.

PS Te veel vrouwen lopen te lang door met menstruatieklachten. Dat blijkt bijvoorbeeld uit dit manifest dat eind september 2022 aan de Tweede Kamer werd aangeboden. Zoeken zij wel hulp, dan leidt dat lang niet altijd tot een snelle en goede diagnose. Dat blijkt weer uit een petitie over zorgelijke vrouwenzorg die eerder die maand aan de politiek werd aangeboden. Er is nog een lange weg te gaan. Je draagt bij aan een oplossing als je menstruatieklachten niet langer bagatelliseert. De halve wereldbevolking wordt zo’n 40 jaar ongesteld. Doorlekken is niet het ergste dat je kan overkomen. Menstruatieschaamte is zo enorm 2022. Verander je mindset. Kies voor menstruatietrots in het nieuwe jaar.

Feiten en cijfers?
1 op de 10 vrouwen heeft endometriose
1 op de 20 vrouwen heeft PMDD
1 op de 5 vrouwen tussen de 35 en 55 jaar heeft HMB
1 op de 5 vrouwen heeft PCOS
Een derde van de vrouwen kan tijdens haar menstruatie niet normaal functioneren
De overgang kan wel 10 jaar duren

Beeld: Shutterstock.

Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.