We komen er wel. Was ‘menstruatie’ in 2015 nog het domein van een handjevol activisten; in 2022 staat het onderwerp dan eindelijk écht op de politieke agenda. We zetten de hoogte- en dieptepunten op een rij in het Period! jaaroverzicht 2022.
Januari
Het menstruatiejaar begint goed. In Frankrijk kondigt president Macron een landelijke campagne tegen endometriose af met 20 miljoen euro en de woorden ‘Het is geen probleem van vrouwen, maar van de hele maatschappij.’
In Maastricht wordt universiteitsblad Observant slachtoffer van een cyberaanval. Waarom? Dat lees je bij maart.
Onderzoek onder 4.000 vrouwen dat in januari wordt gepubliceerd in vakblad Obstetrics & Gynecology laat zien dat coronavaccins tot een langere menstruatiecyclus en een heftigere menstruatie kunnen leiden, maar dat deze verstoring tijdelijk is. Lees verder bij oktober.
Februari
De European Society of Human Reproduction and Embryology (ESHRE) publiceert nieuwe, klinische richtlijnen voor de diagnose en behandeling van endometriose.
De Amerikaanse staat Michigan doet de ‘tampon tax’ in de ban. Nadat in 2015 de petitie van een toen 21-jarige Britse studente viraal ging (zij vroeg zich af waarom voor helikopteronderhoud en erectiepillen wél een lager belastingtarief gold) hebben legio landen en staten het hogere btw-tarief voor menstruatieproducten afgeschaft.
Gemeenteambtenaren in het Spaanse Girona krijgen elke maand acht uur ‘menstruatieverlof.’ De opgenomen verzuimuren moeten wel binnen drie maanden worden ingehaald. Het gaat om 500 ambtenaren die hiervan gebruik kunnen maken.
De Universiteit van Utrecht stelt voortaan gratis menstruatieproducten beschikbaar aan studenten.
Maart
In maart wordt naar buiten gebracht dat de website van Observant, het universiteitsblad van de Universiteit Maastricht, in januari een paar dagen heeft platgelegen na een cyberaanval van activisten. Zij beschuldigen het blad onder meer van transfobie. Eerder werd het blad op zijn nummer gezet door studentengroep Feminists of Maastricht die vond dat het ‘mensen’ die menstrueren moet zijn in plaats van ‘vrouwen’ die menstrueren. Wie achter de cyberaanval zat, is nooit duidelijk geworden.
Malawi schrapt de tamponbelasting.
April
Een menstruatiecoach gaat de trainingen van voetbalspeelsters bij Club Brugge in België aanpassen op de menstruatiecyclus. Steeds meer professionele sporters krijgen hierbij begeleiding.
Bij de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) ziet het bestuur geen heil in een universiteitsbrede vertrekking van gratis menstruatieproducten. Faculteiten mogen dit wel zelf regelen.
Mei
Jongens vinden menstruatie vies, beschamend en soms zelfs walgelijk. Dat blijkt uit onderzoek dat Plan International heeft uitgevoerd onder 4.127 jongens en mannen (15-24 jaar) in Brazilië, Indonesië, Uganda en Nederland. Dit Bloedeerlijk onderzoek – dat is uitgevoerd in aanloop naar de negende editie van Menstrual Health Day (eerder Menstrual Hygiene Day) – legt de diepgewortelde taboes rondom menstruatie pijnlijk bloot; ook in Nederland.
Spanje lanceert het plan om vrouwen menstruatieverlof te geven. Als zij een briefje van de dokter kunnen overleggen. Goed idee of niet? Period-oprichter Paula Kragten zet haar vraagtekens als de media daar een maandje later massaal opduiken, onder meer bij Khalid en Sophie. ‘Als je ziek bent vanwege je menstruatie dan is er al een regeling. Deze heet ziekteverlof.’
In het VK roepen liefdadigheidsinstellingen ondertussen op het voorbeeld te volgen. Ook de Hogeschool Rotterdam en de Gemeente Utrecht blijken plannen te hebben in die richting.
Juni
In de Verenigde Staten ontstaat een nijpend tekort aan tampons. Door gebrek aan grondstoffen en personeel als gevolg van de coronacrisis grijpen steeds meer Amerikanen mis in het winkelschap. Woekerprijzen (16 dollar voor een doosje van 32 stuks) zijn eerder regel dan uitzondering. De politiek bemoeit zich er noodgedwongen mee door fabrikanten, zoals marktleider Proctor & Gamble, op hun verantwoordelijkheid te wijzen. Die multinational meldde in het eerste kwartaal nog een omzetstijging van 10 procent. Oorzaak daarvan? Een succesvolle commercialserie met comedian Amy Schumer.
Meer nieuws uit Amerika: na wijziging van de abortuswetgeving waarschuwt Het Witte Huis voorzichtig te zijn met de menstruatieapps. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zet het onderwerp menstruele gezondheid op de agenda middels een stevig statement op 22 juni.
In India start Ranjeeta Priyadarshini een petitie voor één dag betaald menstruatieverlof per maand.
Hawaii gaat gratis menstruatieproducten op scholen verstrekken. In Nederland is de Erasmus Universiteit de eerste universiteit van Nederland die dit voorbeeld volgt.
De Amerikaanse staat Iowa maakt een einde aan de gehekelde tampon tax.
Juli
Het allereerste menstruatiemuseum ter wereld opent de deuren, kopte de internationale pers. Dat was een beetje bezijden de waarheid. Voordat The Red House Period Museum in Taiwan een feit was, was er al een menstruatiemuseum: het Museum of Menstruation & Women’s Health (MUM) in de Amerikaanse staat Maryland.
Augustus
Ook Colorado doet de beruchte tampon tax in de ban. De Amerikaanse staat loopt daarmee zeker niet voorop, eerder dit jaar deden Iowa en Michigan hetzelfde.
In Schotland zijn scholen en universiteiten vanaf nu wettelijk verplicht om gratis menstruatieproducten te verstrekken. Aan deze wet gingen twee jaar voorbereidingen vooraf.
Inwoners van Nieuwegein, die de eindjes moeilijk aan elkaar kunnen knopen, kunnen voortaan gratis menstruatieproducten ophalen bij een informatiepunt van de GGD.
September
Het Manifest Menstruatie- en hormoongerelateerde klachten wordt aangeboden aan de vaste Kamercommissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Het Manifest van WOMEN Inc. is een pleidooi om te investeren in onderzoek naar menstruatie- en hormoongerelateerde klachten, hormonale aandoeningen en (uro)gynaecologische problemen.
Eerder deze maand bood stichting Voices for Women al een petitie aan aan minister Ernst Kuipers van VWS, vergezeld van meer dan 40.000 handtekeningen en schrijnende ervaringsverhalen van vrouwen die soms jaren tegen de bierkaai vochten voordat de juiste diagnose werd gesteld.
In Schotland ontstaat een rel als blijkt dat de allereerste period dignity officier van het land in de Tay-regio ene Jason Grant blijkt te zijn. Een hij/hem inderdaad en geen zij/haar. Dat leverde een storm aan protesten op. We citeren voormalig Wimbledon-kampioen Martina Navratilova op Twitter: ‘This is just f****** ridiculous… Have we ever tried to explain to men how to shave or how to take care of their prostate or whatever?!? This is absurd.’
Oktober
Het Armoedefonds opent het duizendste menstruatie uitgiftepunt (MUP) in Nederland. Ook legio andere, particuliere initiatieven hebben uitgiftepunten en buurtkastjes met menstruatieproducten geregeld. Sinds 2017 heeft het onderwerp menstruatiearmoede een enorme vlucht genomen. Lees dit artikel er nog maar eens op na.
De Nederlandse korte film Vlekkeloos (Spotless) van Emma Branderhorst – over menstruatiearmoede – wordt ingezonden voor een Oscar.
Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) adviseert farmaceuten Pfizer/BioNTech en Moderna om voortaan in coronavaccinbijsluiters te vermelden dat hevige menstruaties een mogelijke bijwerking zijn. Bij het Nederlandse bijwerkingencentrum Lareb zijn tot dan toe bijna 9.400 meldingen binnengekomen over hevige menstrueel bloedverlies na een vaccinatie.
November
Wimbledon versoepelt de dresscode voor tennissers: je hoeft voortaan niet langer in smetteloos wit te spelen als je menstrueert.
De theatertour Pink Portal van Cecilia Moisio gaat van start: een ode aan de vulva, met ruime aandacht voor de cyclus. Bij Period! spotten we meer en meer voorstellingen, kunstwerken, podcasts, muziek, boeken en films over periods.
December
Het wetsvoorstel van de Spaanse overheid voor menstruatieverlof gaat door naar de volgende ronde (zie april).
Een meerderheid van de Tweede Kamer wil menstruatieproducten voortaan gratis aan minima verstrekken. Het voorstel – dat werd ingediend door D66 en Volt – kon op bijval rekenen van PvdD, SP, CDA, CU, PvdA en GroenLinks. Minister voor Armoedebeleid Carola Schouten steunt het voorstel. De VVD stemde tegen de motie. de regeling zou in 2023 in moeten gaan.
Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) gaat de standaard Dysmenorroe (pijn bij de menstruatie) herschrijven. Een belangrijke stap in het verminderen van diagnosevertragingen bij bijvoorbeeld endometriose. Te hevige menstruatiepijn hoort er niet gewoon bij. De laatste herziening stamt uit 2004.
Het amendement dat door Corine Ellemeet van GroenLinks bij de Tweede Kamer werd ingediend – voor een nationaal actieplan voor de bestrijding van endometriose – is met algemene stemmen aangenomen. Alle fracties hebben voor gestemd. Nu nog even afwachten hoeveel geld er voor het actieplan wordt vrijgemaakt.
Last, but not least: schaatser Jutta Leerdam, die in Calgary als eerste Nederlandse vrouw ooit voor de vierde keer op rij een wereldbekerwedstrijd op de 1.000 meter won, zegt in de media dat ze zich belabberd voelde door haar menstruatie. Dat zij open durft te zijn over menstruatieklachten levert een stroom aan (social) media aandacht op. Dat vonden we bij Period! fantastisch, maar stiekem ook een beetje jammer. Wat dan precies de impact van die cyclus is zou het nieuws moeten zijn. Niet dat een topsporter daar openheid van zaken over durft te geven. Het is bijna 2023 mensen! Moraal van het verhaal. We komen er wel. Maar we zijn er nog niet helemaal. Period!
Meer?
Period! Jaaroverzicht 2021
Period! jaaroverzicht 2019
Period! Jaaroverzicht 2017
Period! Jaaroverzicht 2015
Podcasts over menstruatie
Muziek over menstruatie
Films over menstruatie
Games over menstruatie
Boeken over menstruatie
Foto’s: IStock
Period! is een onafhankelijk, online magazine over de menstruatiecyclus. De informatie op Period! vervangt geen medisch consult. Raadpleeg bij medische klachten altijd een arts. In redactionele artikelen kom je soms affiliatielinks tegen. Gesponsorde samenwerkingen vind je in de categorie Spotlight. Heb je vragen? Kijk dan even op onze contactpagina.